اثر كود مرغي فرآوري شده در جيره بر پايه مواد خشبي بر مصرف اختياري خوراك، سنتز پروتيين ميكروبي و توازن نيتروژن در گوسفند

Effect of supplementing roughage diet with processed broiler litter on voluntary feed intake, microbial protein synthesis and nitrogen balance in sheep

اين پژوهش به منظور بررسي اثر مصرف سطوح مختلف كود مرغي فرآوري شده، به عنوان مكمل پروتييني، به همراه يونجه و كاه گندم بر مصرف اختياري خوراك، سنتز پروتيين ميكروبي و توازن نيتروژن انجام شد. بدين منظور از 16 راس گوسفند نر مغاني، با ميانگين وزن زنده 3/2±63 كيلوگرم، در قالب طرح كاملاً تصادفي با 4 تيمار (جيره) آزمايشي و 4 تكراراستفاده شد. جيره هاي آزمايشي شامل؛ جيره شاهد (مخلوط كاه گندم و يونجه به نسبت 65:35) و جيره هاي 1، 2 و 3 به ترتيب حاوي80، 160 و240 گرم كود مرغي در كيلوگرم ماده خشك بود. مصرف روزانه ماده خشك، براي جيره شاهد 1200 و براي جيره هاي آزمايشي 1 تا 3 به ترتيب: 1506، 1735و1601 گرم؛ مصرف ماده آلي براي جيره هاي شاهد و آزمايشي به ترتيب 1082، 1350، 1541 و 1420 گرم در روز بود كه در جيره هاي حاوي كود مرغي افزايش معني داري را نشان داد (05/0 > P). مصرف روزانه ديواره سلولي منهاي خاكستر و پروتيين خام در جيره شاهد كمترين (به ترتيب 624 و 123گرم) مقدار بود در حالي كه در جيره حاوي 160 گرم كود مرغي بيشترين مقدار (به ترتيب 850 و224 گرم) بود (05/0 > P). ميزان دفع ادراري مشتقات پوريني، سنتز پروتيين ميكروبي و ابقاي نيتروژن در جيره شاهد به ترتيب 1/7، 5/34 و 5/5 گرم در روز بود در حالي كه با مصرف كود مرغي در سطح 160 گرم در كيلو گرم جيره، متغير هاي مزبور به بالاترين ميزان و به ترتيب 6/9، 7/47 و 3/13 گرم در روز رسيد (05/0 > P). در مجموع، مكمل كردن جيره بر پايه علوفه با كود مرغي به ميزان 160 گرم در كيلوگرم ماده خشك، اثر مطلوبي بر ميزان خوراك مصرفي و متابوليسم نيتروژن در گوسفند داشت.

This research was conducted to study the effect of heat-processed broiler litter (BL) in roughage based diet on the nutrients intake, microbial protein synthesis and nitrogen balance in sheep. In a completely randomized design, with four treatments (diets) and four replicates, 16 Moghani male sheep, with 63±2.3 kg live weight, were allocated to four experimental diets including: control diet (mixture of wheat straw and alfalfa, 35:65 ratio), and experimental diets; 1, 2 and 3 contained 80, 160 and 240 g BL (dry matter basis), respectively. Results showed that average dry matter intake were 1200, 1506, 1735 and 1601; organic matter intake were 1082, 1350, 1541 and 1420 g/animal/d for the control and experimental diets 1, 2 and 3 respectively, that were significantly increased (P < 0.05) by inclusion of BL in the diet. The daily intake of ash free-neutral detergent fiber and crude protein intake were the lowest (respectively 624 and 123 g) for the control diet, whereas these variables were the highest (850 and 224g respectively) for the animals received 160 g/kg BL diet (P < 0.05). The total urinary purine derivatives excretion, microbial protein production and nitrogen retention were respectively 7.10, 34.50 and 5.50 g/animal/d for the control diet but there were 9.60, 47.70 and 13.30 g/animal/d for the diet contained 160g/kg BL that ranked the highest amounts (P < 0.05) between all diets In conclusion, supplementing roughage based diets with 160 g/Kg of BL could improve the nutrients intake and nitrogen metabolism in sheep.