اثر بسته بندي هاي متفاوت بر بنيه بذر كلزاي نگهداري شده در فيروزكوه

Effect of difference packages on seed vigor of rapeseed stored in Firoozkoh

ارزيابي كيفيت بذر به عنوان اندام تكثير گياهان زراعي و مهم ترين نهاده براي توليد محصول زراعي، از جايگاه ويژه اي در توليد و كنترل و گواهي بذر برخوردار است. اين آزمايش به منظور بررسي اثر بسته بندي هاي متفاوت بر بنيه بذر ارقام كلزا اجرا شد. ارقام مورد بررسي شامل RGS ، طلاييه و اكاپي و انواع لفاف بسته بندي ها عبارت بود از پاكت كاغذي سه لايه و 4 لايه، كيسه پروپيلني ،پاكت كاغذي+ لايه پروپيلني و كيسه كنفي كه به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار مورد بررسي قرار گرفت. پاكت ها و كيسه هاي محتوي بذر در انبار شركت كشاورزي و دامپروري ران واقع در شهرستان فيروزكوه به مدت يك سال نگهداري شدند و در انتهاي دوره انبارداري از هر تيمار و تكرار نمونه برداري استاندارد به عمل آمد. سپس قابليت جوانه زني بذرها با اجراي آزمون جوانه زني استاندارد آزمايش شد و همچنين جهت بررسي بنيه بذر آزمونهاي هدايت الكتريكي، متوسط زمان لازم براي جوانه زني، آزمون سرما، پيري تسريع شده انجام گرفت. نتايج تجزيه واريانس نشان داد ارقام مورد بررسي به جز از لحاظ قابليت درصد جوانه زني در آزمون سرما در مابقي صفات تفاوت معني داري نداشتند به طوري كه رقم طلاييه بيشترين قابليت جوانه زني را در آزمون سرما از خود نشان داد. ولي نگهداري بذرها در پاكت ها و كيسه هاي مختلف تاثير معني داري بر قابليت جوانه زني در آزمون جوانه زني استاندارد بذر داشته به طوري كه بذرهاي درون پاكت هاي كاغذي چهار و سه لايه بالاترين و بذرهاي درون كيسه پروپيلني و پاكت كاغذي+پروپيلني كمترين قابليت جوانه زني در آزمون جوانه زني استاندارد را داشتند. همچنين نتايج بيانگر اين بود كه لفاف هاي مختلف نگهداري بذر بر متوسط زمان لازم براي جوانه زني، هدايت الكتريكي و قابليت جوانه زني بذرها پس ازآزمون سرما و پيري تسريع شده اثر معني دار داشت. مقايسه ميانگين ها نيز نشان داد بذرهاي بسته بندي شده در پاكت هاي كاغذي سه لايه و چهار از بنيه بالاتري برخوردار بودند و اين در حالي بودكه كيسه هاي پروپيلني و پاكت هاي كاغذي + پروپيلني اثرات تخريبي بيشتر بر بنيه بذر داشتند. از آنجايي كه در انبار محل آزمايش در برخي از ماه هاي سال دماي انبار به بيش از 35 درجه سانتي گراد بالاي صفر و رطوبت نسبي هوا به 75 درصد افزايش يافت، لذا سبب سرعت وقوع برخي از واكنش هاي متابوليكي مي شود و زوال بذر را تسريع مي كند و تاثير دما و رطوبت نسبي در كيسه هاي پروپيلني و كاغذي +پروپيلني بيشتر بوده است و استفاده از پاكت هاي سه يا چهار لايه كاغذي مناسب بوده است.

Quality evaluation of seed which is considered as a crop propagation organ and the most important input for crop production, has a special position in seed production and certification. This experiment was conducted to study the effect of different packages on oil rapeseed varieties. The studied cultivars were RGS, Talaieh and Okapi and packaging cover types were three –layer paper bag ,4-layer paper bag , propylene bag,propylene+paper and flaxen bag which was studied using factorial experiment on the basis of randomized complete block design in 3 replications. The seed containing bags were stored in Ran corporation in Firoozkoh for 1 year and standard sampling of each treatment and replication was done at the end of the storage period then seeds germination was tested. Also electrical conductivity test ,average time for germination cold test and accelerated aging test have been conducted for estimating seed vigor. The results showed significant difference between cultivars in cold test and Talaei was the best, but seeds storage in the various bags had a significant effect on seed vigor as seeds in four layer and three layer paper bags had the most vigor and seeds in propylene bags and paper propylene bag had the least vigour.Also the results showed that various seed storing covers have significant effect on the average time of seeds germination ,electrical conductivity and vigor after cold test and accelerated aging test and in all cases three and four layer paper bags showed the best resulting. However propylene and paper propylene bags had more deteriorating effect on seed quality. Since in the warehouse the temperature had increased up to 35°c and air relative humidity up to 75% in some months of the year, and with considering that high temperature may accelerate the incidence of some metabolic reactions and either seed deterioration, so the temperature and relative humidity have more effect on propylene and propylene paper bags.