ارزش گذاري تفرّجي جاذبه هاي گردشگري طبيعي با استفاده از روش هزينه سفر منطقه اي (Z.T.C.M) (مورد شناسي: پارك جنگلي پروز، تالاب چغاخور، آبشار آتشگاه وچشمه ديمه استان چهار محال و بختياري)

Recreational valuation of natural tourism attractions by using Zonal Travel Cost Method (Z.T.C.M) (Case study: Parvaz forest park, Choghakhor wetland, Aʹʹatashgah waterfall and Dimeh fountain of Chahr

امروزه، تحليل‌هاي اقتصادي-اجتماعي و بررسي كامل خواسته‌هاي مردم براي فراهم آوردن امكانات و تسهيلات لازم در تفرّجگاه ها، امري ضروري است. هدف اين تحقيق ارزش گذاري تفرّجي چهار مركز تفرّجي طبيعي شامل پارك جنگلي پروز، تالاب چغاخور، آبشار آتشگاه و چشمه ديمه، و نيز مقايسه ارزش هاي به دست آمده و بررسي خصوصيات اقتصادي-اجتماعي بازديدكنندگان از اين نواحي با استفاده از روش هزينه سفر منطقه‌اي (Z.T.C.M) است. اين روش بر مبناي استفاده از نقشه، ديدگاه و خصوصيات اقتصادي-اجتماعي بازديدكنندگان از تفرّجگاه و نيز افزايش هزينه و مسافت دسترسي به تفرّجگاه مي‌باشد. نتايج نشان داد كه متغيّرهايي مانند سن، سطح سواد و مقدار درآمد ماهانه بازديدكنندگان تاثير چشمگيري بر استفاده از تفرّجگاه ها داشتند. بررسي سطح درآمد ماهانه بازديدكنندگان نشان داد كه ميان اين متغيّر و تعداد روزهاي بازديد از تفرّجگاه و نيز تمايل به پرداخت وروديه، همبستگي بالايي وجود دارد. نتايج همچنين نشان داد كه سطح تحصيلات نيز نقش مهمي در جذب گردشگران به تفرّجگاه ها دارد چنان كه بيشترين تعداد بازديدكنندگان داراي تحصيلات دانشگاهي بودند. بر اساس نتايج به دست آمده، ارزش تفرّجگاهي پارك جنگلي پروز، تالاب چغاخور، آبشار آتشگاه و چشمه ديمه به ترتيب برابر با 40715000، 44234600، 137239800 و 72385200 تومان است كه اين نتايج نشان دهنده اهميت منابع آبي در جذب گردشگر است. ارزش‌هاي پولي به دست آمده براي تفرّجگاه هاي مورد بررسي، به موقعيت برتر طبيعي و چشم‌اندازهاي زيباي پيرامون آنها، نسبت داده شد. ارزش تفرّجي بالاي تفرّجگاه هاي مورد بررسي نشان دهنده لزوم توجه بيشتر و تدوين طرح توسعه گردشگري آنهاست.

Nowadays, socio- economic analysis and full review of people requirements is a key factor in providing the required facilities in destinations. The aim of this study is recreational valuation of Parvaz forest park, Choghakhor wetland, Aʹatashgah waterfall and Dimeh fountain, and also comparison between obtained results and investigation of socio-economic characteristic of visitors by using Zonal Travel Cost Method (Z.T.C.M). This method is based on using map, the view, socio-economical characteristics of visitors of promenades and also increase of the cost and distance from the region. Results showed that variables like age, education and amount of visitor’s income had significant impacts on use of promenades. Investigating amount of visitor’s income showed that strong correlation exists between this variable and the number of visited days of promenades and also their interest to pay entrance fee. It also showed that level of education has a key role in absorbing visitors for promenades as most of the visitors had university education. Results showed that the recreational value of Parvaz forest park, Choghakhor wetland, Aʹatashgah waterfall and Dimeh fountain is 407150000, 442346000, 137239800 and 723852000 Iranian Rials, respectively. These results show the importance of water resources in tourism attraction. The monetary values obtained depend on the better natural location and beautiful sights around them. High value of recreational areas which was recorded for the studied promenades showed that these promenades need more attention and providing the development of tourism plan.