ارزيابي سطوح توسعه و نابرابري ناحيه اي با مدل تصميم گيري چند معياره،مطالعه موردي: سكونتگاه‌هاي روستايي استان مازندران

Evaluation of Regional Development and Inequality Levels, Using Multi- Criteria Decision Making Models, Case Study: Rural Settlements of Mazandaran Province

ارزيابي سطوح توسعه و سطح بندي نواحي با استفاده از روش‌هاي كمي از سويي منجر به شناخت ميزان نابرابري بين نواحي مي‌گردد و از سوي ديگر تلاشي در زمينه كاهش و رفع نابرابري‌هاي موجود مي‌باشد. از اين رو تحقيق حاضر با هدف ارزيابي سطوح توسعه و سطح بندي سكونتگاه هاي روستايي استان مازندران با استفاده از 40 معيار توسعه در قالب معيارهاي زيربنايي، بهداشتي-درماني، آموزشي- فرهنگي، اقتصادي و جمعيتي از نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن سال 1385 و شاخص‌هاي برنامه‌اي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي سال 1388 معاونت برنامه‌ريزي استانداري مازندران با مدل تصميم‌گيري چند معياره تدوين گرديده است. به‌طوري‌كه پس از بررسي پيشينه تحقيق، معيارهاي ارزيابي سطوح توسعه سكونتگاه‌هاي روستايي تعيين و با استفاده از روش دلفي مورد بازنگري قرار گرفت. سپس به‌منظور تعيين درجه اهميت نسبي معيارها از روش آنتروپي و به‌منظور انتخاب گزينه برتر از روش تاپسيس استفاده گرديد. نتايج حاكي از آن است كه شهرستان ساري رتبه اول و شهرستان فريدون‌كنار رتبه آخر را از نظر توسعه‌يافتگي در سطح استان دارا مي باشند و شهرستان هاي نوشهر، آمل، بابل و تنكابن در سطح توسعه يافته، شهرستان‌هاي قايمشهر، بهشهر، چالوس، رامسر، سوادكوه، نور و بابلسر در سطح در حال توسعه و شهرستان هاي نكا، جويبار، محمود آباد و گلوگاه در سطح كمتر توسعه يافته قرار گرفته اند.

To assess the levels of regional development and the amount of inequality grading the area, a quantitative method has been used. The purpose of research was to evaluate the level of development and grading the rural residences of Mazandaran Province. 40 development factors such as: infrastructural facilities, health, remedial, educational, cultural, economic and population. The Multi-Criteria Decision Making Model has been used and developed. The evaluation criterions of development of rural residences have been determined and then Delphi Method has been reviewed. To determine the proportional importance of criterions, the entropy method has been used and also to select the best option, the Topsis Method was applied. The results suggest that city of Sari got the First Rank and Fereidoonkenar City got the last in terms of development in the province. Cities of Noshahr, Amol, Babol and Tonekabon were placed in developed level and cities of Ghaemshahr, Behshahr, Chalus, Ramsar, Savadkoo, Noor and Babolsar were in developing level. Cities of Neka, Joybar, Mahmoodabad and Galoogah were in less level of development