ارزيابي توان تفرجي پارك هاي جنگلي با تكيه بر فاكتورهاي موثر در تفرج،مطالعه موردي: پارك جنگلي سرخه حصار

Evaluation of Outdoor Recreation Potential with Emphasis on Effective Factors, Case Study: Sorkhe Hesar National Park

ارزيابي توان تفرجي به معناي تعيين قابليت سرزمين براي كاربري اكوتوريسم و تفرج است. در اين مطالعه ابتدا با استفاده از مدل مرسوم كاربري توريسم و 5 پارامتر اكولوژيكي (شيب، جهت، ارتفاع از سطح دريا، پوشش گياهي و خاك)، مناطق مناسب براي استفاده تفرجي به دو شكل متمركز و گسترده در پارك جنگلي سرخه حصار شناسايي شد. نتايج نشان داد كه 223/297 هكتار از سطح پارك توان تفرج گسترده طبقه 1، 465/86 هكتار توان تفرج گسترده طبقه 2، 126/1 هكتار توان تفرج متمركز طبقه 1 و 417/137 هكتار توان تفرج متمركز طبقه 2 را داشته و 212/16 هكتار از سطح پارك حفاظتي است. با بررسي هاي ميداني مشخص شد كه يكي از مشكلاتي كه سبب افزايش ناهنجاري در طبيعت پارك مي شود، عدم توجه به كليه عوامل اساسي موثر در تعيين قابليت تفرجي پارك (امكانات تفريحي و منابع آبي) مي باشد. به همين منظور براي ارزيابي استفاده مناسب گردشگران از مكان هاي تفرجي از مصاحبه حضوري با پرسشنامه استفاده شد. همزمان با اين ارزيابي، كليه نقاط مربوط به منابع آبي و امكانات پارك شناسايي شده و به منظور تهيه نقشه منابع آبي و امكانات پارك با GPS ثبت شد. همچنين موقعيت كليه نقاط داخل طبقات تفرجي، كه در آنها پرسشنامه توزيع شده بود نيز ثبت گرديد. نتايج نشان داد استفاده مردم از پارك مطابق طبقه بندي صورت گرفته نبوده و تفرج با امكانات، جاذبه ها و منابع آبي پارك ارتباط مستقيم دارد. لذا اين فاكتورها به‌عنوان لايه هاي اطلاعاتي مثبت با نقشه توان تفرجي بدست آمده رويهم گذاري شده و نقشه نهايي توان تفرجي پارك بر اساس اين عوامل بدست آمد. نتايج نهايي نشان داد كه روش متداول با وجود كارآيي بسيار، بدليل در نظر نگرفتن كليه عوامل موثر در تفرج، نياز به وارد كردن لايه هاي اطلاعاتي ديگري علاوه بر عوامل اكولوژيكي دارد.

One of the most important characteristic of a dynamic and healthy economy is equitable distribution of resources and the benefits of development among the majority of population. To achieve this, planners try to reduce inequalities and imbalances through the formulation and implementation of various programs for eradicating of poverty and overall spread of the positive aspects of development. The requirement of planning is identificationof development position of regions proportionate to each other.for achieving this important purpose using of various methods and techniques play important and fundamental role.in the present study,by using scalogram and based on 35 indices in population ,health care educational, cultural, commercial and economical, communications and transportation, recreational services and urban facilities, it is attempted to determine enjoyement levels for Booshehr?s township and analyze position of each township in said indices.the dominat approach in this study is descriptive, analytical and causal and research method is applied-developmental.the findings indicate that there is great differences between Booshehr(with121 scores),Dashtestan (with 141 scores)and other provience?s township (Deilam and Genaveh both 68 scores, Tangestan and Jam both 69 scores, Dashti 70 scores, Deir and Kangan both 73 scores) in terms of enjoyement levels and distribution of facilities and services.Generally speaking, 22.22% of the provience?s townships most enjoyed level and enjoyed and that include Booshehr and Dashtestan are located in 77.77% that include other 7 township(Deilam, Genaveh, Tangestan, Jam, Dashti, Deir and Kangan) in much deprived level.Results also show that population factor have and an important role in distribution of facilities and services and townships that have more population have received more facilities and services too. Ultimately, to reduce the distance between township and achieve relative balance among them, some solutions based on period-location are offered.