سنتز و كاربرد يك ماده رنگزاي ديسپرس جديد بر پايه ايندولين بر روي الياف پلي‌استر

The Synthesis and Application of a New Disperse Dye Based on Indoline on Polyester Fibers

يك ماده رنگزاي جديد بر پايه ايندولين با استفاده از فنوتيازين به عنوان ماده اوليه سنتز شد. در اين راستا فنوتيازين با انجام يك‌سري واكنش‌هاي متوالي از قبيل آلكيل‌دار كردن، اكسايش، نيترودار كردن و احيا به ماده رنگزاي ديسپرس تبديل شد. تمامي مواد واسطه و ماده رنگزاي سنتز شده خالص گرديد و به روش‌هاي دستگاهي مختلف از قبيل UV-Vis, DSC, FTIR, 1HNMR, 13CNMR و آناليز عنصري شناسايي شدند. بررسي خواص اسپكتروفوتومتري ماده رنگزاي سنتز شده در حلال‌هاي تولوين، استن و DMF نشان داد كه ماده رنگزاي سنتز شده داراي قدرت رنگي نسبتاً خوبي بوده و داراي اثر سولواتوكروميزم مثبت است. در نهايت ديسپرسيوني از ماده رنگزاي سنتز شده براي رنگرزي الياف پلي‌استر به روش دما بالا (HT) به كار برده شد. نتايج نشان داد كه ماده رنگزاي سنتز شده داراي خواص و قابليت رنگرزي خوبي بر روي الياف پلي‌استر است. ضمناً اندازه‌گيري خواص ثباتي ماده رنگزا بر روي الياف پلي‌استر نشان داد كه ماده رنگزاي سنتز شده داراي ثبات شستشويي و سايشي عالي و ثبات نوري متوسط است.

In this study, a novel disperse dyestuff based on indoline derived from phenothiazine as the starting material using a standard methods was prepared. To this end, phenothiazine was exposed to some consecutive reactions including alkylation, oxidation, nitration, and redox reactions in order to obtain the synthesized disperse dyestuff. All intermediates and the final disperse dyestuff were purified and then characterized by the use of DSC, FTIR, 1HNMR, 13CNMR, elemental analysis and UV-Visible spectrophotometry. Spectrophotometric properties of the prepared dyestuff in various solvents such as toluene, DMF and acetone showed that the synthesized dyestuff has a positive solvatochromism effect as well as appropriate color strength. Finally, the synthesized dyestuff was used to dye polyester fibers at high temperature (i.e. 130 ?C). The measured spectrophotometric attributes of dyed fibers showed that the synthesized dyestuff has a good build up on polyester fibers. In addition, assessment of fastness properties of dyed fibers showed that the synthesized dyestuff has excellent wash and sublimation fastnesses as well as good to very good light fastness