بررسي رابطه تعهد سازماني با ويژگي‌هاي جمعيت شناختي در كاركنان مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي استان اصفهان

Studying the relationship between organizational commitment with demographic characteristics in Staff of Isfahan Emergency Medical & Disaster Management Center

بررسي رابطه تعهد سازماني با ويژگي‌هاي جمعيت شناختي در كاركنان مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي استان اصفهان سيد محمد احسان فرح آبادي1، مرضيه فتاحي2، مهرزاد آرتنگ3، اكبر حسن زاده 4 . كارشناس مديريت خدمات بهداشتي درماني، دانشگاه علوم پزشكي اصفهان، اصفهان، ايران 2. نويسنده مسيول: كارشناس مديريت خدمات بهداشتي درماني، دانشگاه علوم پزشكي اصفهان، اصفهان، ايران E-mail:marziyeh.fattahi@yahoo.com 3. دكتراي حرفه‌اي، معاون فنّي مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي استان اصفهان، اصفهان، ايران 4. هيات علمي دانشكده بهداشت، گروه آمار و اپيدميولوژي، دانشگاه علوم پزشكي اصفهان، اصفهان، ايران تاريخ دريافت:24/11/90 تاريخ پذيرش:1/3/91 چكيده مقدمه: سازماندهي و نگهداري نظام سازماني يكي از مهم‌ترين وظايف و مسيوليت‌هاي مديريت سازمان محسوب مي‌شود و انجام آن بدان معناست كه تعهد سازماني كاركنان و احساس مسيوليت شاغلان رشد روزافزوني داشته باشد. بنابراين مدير يك سازمان، در واقع مسيول ميزان و نوع تعهد كاركنان نسبت به ارزش‌هاي رسمي است. تعهد سازماني يك متغير مهم در درك رفتار كاركنان مي‌باشد. تعهد سازماني با تاثير بر عملكرد كاركنان باعث افزايش بهره‌وري، بهبود ارايه خدمات و افزايش كيفيت آن مي‌گردد. از اين‌رو اين مطالعه در صدد بررسي رابطه تعهد سازماني و ابعاد آن با ويژگي‌هاي جمعيت شناختي در كاركنان مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي استان اصفهان برآمده‌است. روش‌ها: اين مطالعه توصيفي- همبستگي است كه به صورت مقطعي در سال 1390 در مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي استان اصفهان صورت پذيرفت. جامعه پژوهش شامل تمامي كاركنان شاغل در حوزه مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي استان اصفهان است. حجم جامعه نمونه با فرمول كوكران معادل 128 نفر است. براي انتخاب نمونه‌ها از روش نمونه‌گيري تصادفي ساده استفاده شده‌ است. به‌منظور گردآوري داده‌ها از پرسشنامه استاندارد شده تعهد سازماني آلن و ماير بهره گرفته شد. براي بررسي فرضيه‌هاي پژوهشي با استفاده از بسته نرم‌افزاري SPSS از ضريب همبستگي پيرسون و آزمون مقايسه ميانگين‌ها (t-test) استفاده گرديد. يافته‌ها: بر اساس نتايج به‌دست آمده ميانگين تعهد سازماني در كل نمونه مورد بررسي معادل 8/59 امتياز بوده ‌است و نتايج آزمون فرضيه‌هاي پژوهشي نشان داده ‌است، بين شاخص تعهد سازماني كاركنان و ميزان تحصيلات آنان رابطه معني‌دار وجود داشته‌ است. به‌علاوه نتايج نشان داده ‌است، اين رابطه معكوس و شدت آن ضعيف بوده ‌است. البته وجود اين رابطه تنها در مولفه تعهد تكليفي كاركنان مشاهده شده ‌است. همچنين، بين ميانگين شاخص تعهد سازماني كاركنان و وضعيت استخدامي آنان تفاوت معني‌دار وجود داشته‌است. به‌طوري‌كه نتايج نشان داده ‌است، ميانگين تعهد سازماني نيروي‌هاي قراردادي بالاتر از ساير گروه‌ها (رسمي- پيماني) بوده ‌است. البته اين تفاوت ميانگين در تعهد تكليفي و تعهد مستمر نيز مشاهده شده ‌است. نتيجه‌گيري: ضروري است تا مديران سازمان با توجه به نقش تكنسين‌هاي فوريت پزشكي در تضمين سلامت مردم و نجات جان آنها در مواقع بروز حوادث و سوانح با اقداماتي نظير بالا بردن امنيت شغلي، ايجاد تغييرات مثبت در فرهنگ سازماني، ارايه آموزش‌هاي مناسب و توجيهي قبل از استخدام و اجراي برنامه‌هاي تشويقي در افزايش تعهد سازماني كاركنان خود تلاش كنند. كلمات كليدي: تعهدسازماني، فوريت‌هاي پزشكي، اصفهان، سابقه كار.

Studying the relationship between organizational commitment with demographic characteristics in Staff of Isfahan Emergency Medical & Disaster Management Center Seyed Mohammad Farahabadi, BA of Health Services Management, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran Corresponding author: Marzieh Fattahi, BA of Health Services Management, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran Email:marziyeh.fattahi@yahoo.com Mehrzad Artang, Phd,Technical Vice President of Medical Emergencies & Disaster Management Center, Isfahan, Iran Akbar Hassanzadeh, Dept. of Statistic & Epidemiology, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran Received: 2012-02-13 Accepted: 2012-05-21 Abstract Background: One of the most important duties of manager is to organize and to maintain the organizational system. It means that the organizational commitment and responsibility of staff and employees must increase. In fact, managers of organization are responsible for the amount and type of employee commitment to the values. Organizational commitment is an important variable in understanding towards employees’ behavior. The organizational commitment improves and increases services and its quality with effect on employees’ performance. This paper aims to study the relationship between organizational commitment with demographic characteristics in staff of Isfahan Emergency Medical & Disaster Management Center. Methods: This cross-sectional study was carried out in 2011. The staff of Isfahan Emergency Medical & Disaster Management Center (128) was studied and analyzed by random sampling. By using the administrated questionnaire, data were collected and analyzed by SPSS. Findings: The results of the study were as follows: the average score of organizational commitment was about 59/8 and there was a significant relationship between index of employees’ organizational commitment and their education; it was an adverse relationship with a weak intensity. This relationship has been observed only in employees’ organizational commitment. Also, there has been a significant relationship between the average index of employees’ organizational commitment and their employment status. According to the results, the average of contractual employees’ commitment was more than other groups (official and etc). However, the mean difference was observed in both obligatory and continuous commitment. Conclusion: Because of the critical role of emergency medical technicians in ensuring health and saving people’ life in disasters, it is essential for managers to improve the employees’ organizational commitment by increasing job security, creating positive changes in organizational culture, providing appropriate training and briefing and incentive programs. Keywords: organizational commitment, medical emergencies, Isfahan, job experience