مقايسه ميزان استرس متخصصان اندودنتيكس، دستياران و دانشجويان دندانپزشكي در طي مراحل درمان ريشه

Comparison of stress between endodontists, postgraduate and undergraduate students during endodontic therapy

چكيده زمينه و هدف: از جمله درمانهاي دندانپزشكي كه براي اغلب دندانپزشكان و حتي متخصصان درمان ريشه مي‌تواند استرس آور باشد، درمانهاي اندودنتيك است. اين مطالعه با هدف مقايسه ميزان استرس حين مراحل درمان ريشه دندان بين متخصصان اندودنتيكس، دستياران تخصصي اين رشته و دانشجويان دوره عمومي دندانپزشكي مي‌باشد. روش بررسي: در اين مطالعه پس رويدادي سه گروه: شامل متخصصان به تعداد 36 نفر، دستياران 41 نفر و دانشجويان 47 نفر به شيوه در دسترس نمونه‌گيري شدند. پرسشنامه 48 سوالي با مقياس پاسخ گويي پنج درجه (يك تا پنج) بر مبناي مصاحبه آماده گرديد. اين پرسشنامه‌ها توسط شركت كنندگان در اين مطالعه به صورت خود گزارشي دهي تكميل شد. داده‌هاي پژوهش از طريق آزمونهاي چند متغيري (MANOVA-Multivariate analysis of variance) و آزمون تعقيبي شفه (Scheffe’s post - hoc test (pair-wise تحليل شد. يافته‌ها: استرس دانشجويان در تمام مراحل به جز استرس ناشي از تزريق بي حسي و ليدوكايين از متخصصان و دستياران بالاتر است. در استرس ناشي از بي حسي تزريق بلاك فك پايين و تزريق ماده بي حسي ليدوكايين بين سه گروه پژوهش تفاوت معنادار وجود دارد. سطح استرس متخصصان در اين حوزه از دانشجويان و دستياران بالاتر است. پر استرس ترين فعاليت بين سه گروه پژوهش پر كردن كانال و سپس پر كردن دندانهاي مولر و تهيه حفره دسترسي دندانهاي مولر بالا و تهيه گرافي نهايي عنوان شد. نتيجه‌گيري: استرس دانشجويان در تمام مراحل درمان ريشه به جز استرس ناشي از تزريق بي‌حسي و ليدوكايين از متخصصان و دستياران بالاتر است. كليد واژه‎ها: استرس شغلي – درمان ريشه – متخصصان درمان ريشه – دستياران – دانشجويان دندانپزشكي

Abstract Background and Aim: Endodontic therapy is considered as one of the most stressful dental treatments. This study was designed with the aim of comparing stress levels during different stages of endodontic treatment among endodontic professionals under- and post-graduate students. Materials and Methods: In this ex-post facto investigation, three groups including professional endodontists (n=36), undergraduate (n=41) and postgraduate dental students (n=47) were involved by convenience sampling. A questionnaire including 48 items, with five-point scales (very few to very much), was prepared for this study based on interview. The questionnaire was filled out by participants in a self report method. Data were analyzed by multivariate analysis of variance and Scheffe’s post - hoc tests. Results: The stress among undergraduate dental students in all fields were more than those of professionals and postgraduate dental students, except for the stress of local anesthetic injection with lidocaine. Stress levels of all three groups were significantly different in inferior alveolar block injections with lidocaine, with professionals having more stress than under- and post- graduate dental students. The most stressful aspect of endodontic treatment, among the three groups was canal obturation, followed by obturation of the molar canals, preparing molar access cavities in special conditions and taking the final radiographs. The suggested methods offered for occupational stress reduction, was experience and knowledge, adequate knowledge, concentration and self confidence, and trust to God, respectively. Conclusion: The stress among under graduate dental students in all fields was more than professionals and post graduate dental students, except for the stress of local anesthetic injections with lidocaine. Key words: Occupational stress- Root canal therapy– Professionals - Postgraduate dental students- Undergraduate dental students