شناسايي و طبقه بندي سامانه هاي اگروفارستري موجود در استان فارس (مطالعه موردي: شهرستان كازرون)

Detection and Classification of Available Agroforestry Systems in Fars

چكيده افزايش جمعيت و توسعه سطح اراضي زراعي از طريق قطع جنگل ها، نياز به حداكثر استفاده از زمين و بذل توجه به كشاورزي پايدار را ملزم ساخته است. اگروفارستري مي تواند به عنوان يك راهكار مديريتي چند منظوره در اطراف جنگل ها به خصوص جنگل هاي زاگرس، علاوه بر كاهش فشار انساني بر اين جنگل ها، منجر به افزايش بهره وري زمين در راستاي توسعه پايدار گردد. به همين علت اين پژوهش با هدف شناسايي سامانه هاي اگروفارستري موجود در استان فارس انجام شد. ابتدا به جمع آوري اطلاعات مقدماتي پرداخته شد. سپس اطلاعات مختلف شامل گونه ها و عناصر مختلف در اگروفارستري به دست آمده و ثبت محدوده سامانه هاي اگروفارستري از طريق سامانه موقعيت يابي جهاني (GPS) صورت پذيرفت. پس از آن اطلاعات جمع آوري شده با سامانه هاي تعريف شده در منابع مقايسه گشته و در نهايت به طبقه بندي سامانه ها و بررسي مشكلات پرداخته شد. در اين تحقيق از طبقه بندي ناير (1987) استفاده شد. نتايج نشان دادند كه با تغيير اقليم كاركرد پايه ها، نوع گونه ها وشيوه مديريت به وضوح تغيير مي كنند. هفت سامانه در كازرون شناسايي گشت كه به طور كلي جنگلداري-مرتعداري-كشاورزي و جنگلداري-كشاورزي بودند. با وجود نتايج حاصل، اگروفارستري به عنوان يكي از كارآمدترين راهكارها براي مديريت چند منظوره اراضي شناخته شد. كاشت گونه هاي بومي مثمر متناسب با سامانه در هر اقليم، تغيير كاركردها و اصلاح سامانه ها در هر پايه بر اساس اقليم، انتخاب صحيح مولفه ها و نظارت هاي دولتي در پايش فعاليت كشاورزان و حمايت در بهينه سازي سامانه هاي اگروفارستري پيشنهاد گرديد.

Abstract Population growth and development of farm lands through forest cutting make it necessary to use the most of land and pay more attention to sustainable agriculture. As a multidisciplinary management technique in lands around forests as Zagros woodlands, agroforestry reduces the human pressure on them and increases land utilization in sustainable development. So this study was performed to recognize available agroforestry systems in Fars province. First the data including the species and other elements of agroforestry systems were gathered and they were geographically located by GPS. Then they were compared with predefined systems and classified finally. The problems were studied and some suggestions were proposed to improve them. Nair classification method (1978) was applied in this research. The results showed that the function of bases, species and management are changed by climate variation. Seven systems was identified in Kazeroun. Generaly they were Agrisilvicultural systems and Agrosilvopastoral systems.