رابطه علت و معلول در ديدگاه سهروردي و ملاصدرا؛ شباهت‌ها و تفاوت‌ها

The Relationship between Cause and Effect in the View of Suhrawardi and Mulla Sadra: Similarities and Differences

ديدگاه سهروردي با ارايه تفسير و تبيين جديدي از عليت مورد استقبال متفكران پس از وي قرار گرفت. اما طرح ديدگاه ملاصدرا پس از سهروردي نقطه عطف ديگري در تاريخ فلسفه به شمار مي‌آيد و زيربناي تاملات بعدي محسوب مي‌شود. سهروردي اگرچه رابطه عميق‌تري بين علت و معلول نسبت به ديگر فلاسفه در نظر مي‌گرفت، اما به عقيده او باز هم براي معلول مي‌توان هويتي مستقل از علت در نظر گرفت. اما از نظر ملاصدرا چنين استقلالي هم مورد اشكال است. عقيده ملاصدرا در خصوص رابطه بين علت و معلول متاثر از انديشه سهروردي است، اما با مباني خاص وي، تفسير جديدي مي‌يابد و شكل متفاوتي به خود مي‌گيرد. اصالت وجودي بودن ملاصدرا و يگانه دانستن حقيقت وجود در عين داشتن مراتب شديد و ضعيف از دلايل متفاوت بودن و در عين حال متكامل‌تر بودن انديشه صدرا نسبت به سهروردي است.

By presenting a new explanation and commentary from causality, has led the view of Suhrawardi to be welcomed by next scholars. But bringing forth the view of Mulla Sadra after Suhrawardi is considered another milestone in the history of philosophy which is regarded as the ground of future reflections. Although, relationship between a cause and effect in view of Suhravardi is deeper than other philosophers, it can be regarded an independent entity for the effect other than a cause in his view, but such an independence is doubtable in view of Mulla Sadra. Mulla Sadra’s opinion about the relationship between cause and effect is influenced by the ideas of Suhrawardi, but on basis of his certain foundations, it takes a new interpretation and a different form. His view of principality and that there is only one truth and at the same time having the levels of intensity and weakness, is one of the reasons that his view is deferent and yet more perfect than Suhrawardi’s.