پليمرهاي هوشمند: 2- پليمرهاي حافظه شكلي و الكتروفعال

Smart Polymers: Shape Memory and Electroactive Polymers. II

امروزه توجه مراكز صنعتي و دانشگاهي بر تهيه و استفاده از مواد هوشمند يا پاسخگو به محرك بيشتر شده است. از جمله اين مواد هوشمند كه ويژگي هاي منحصر بفرد و كارآمدي را دارند، مواد داراي حافظه شكلي و مواد الكتروفعال هستند. در ميان اين مواد هوشمند، پليمرها به دليل صرفه اقتصادي و انعطاف پذيري فرايندي مورد توجه زيادي قرار گرفته اند. پليمرهاي حافظه شكلي قابليت ثبت و حفظ يك شكل اوليه را دارند ودر اثر يك محرك نظير دما، نور يا محيط شيميايي از شكل ثانويه فراورش شده خود به شكل اوليه بازيابي مي شوند. از سوي ديگر پليمرهاي الكتروفعال مي توانند تغييرات ابعادي يا مكانيكي اعمالي را به جريان الكتريكي و يا برعكس تبديل كنند. سازوكار رسانش الكتريكي در اين پليمرها، الكتروني يا يوني است. اين دو دسته از پليمرها كاربردهايي در زمينه هاي نوين پزشكي، الكترونيك و روباتيك، منسوجات هوشمند، هوافضا و غيره يافته اند. در اين مقاله عملكرد و برخي كاربردهاي اين مواد به طور خلاصه بررسي شده است.

Many industrial and academic institutes have recently studied on preparation and utilization of stimuli-responsive or smart materials. Among these materials, shape memory and electroactive materials have shown some efficient and exclusive properties. Since polymers are economically attractive and more flexible in processing, they have shown great potentiality to develop such materials. Shape memory polymers (SMPs) are able to memorize and maintain their original shape and recover from a secondary developed shape by application of stimuli such as temperature, light or chemical environment. Electroactive polymers are able to transform dimensional or mechanical changes into electrical signals or vice versa. The conductivity mechanisms in these polymers are either electronic or ionic. Both types of polymers have found their application in brand-new medical industry, electronics, robotics, textiles and aerospace facilities.