مطالعه دوگانگي در بازار كار مناطق روستايي و شهري ايران

Dual Labor Market in Rural and Urban Areas of Iran

تفكيك مكان بر حسب مناطق روستايي و شهري موضوعي است كه از ديرباز، به ويژه در ادبيات جغرافيايي تجزيه و تحليل شده است. البته در حوزه اقتصاد، مي‌توان بازار كار را از مهم‌ترين بازارها قلمداد كرد و از اين رو، هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي سطح توسعه اين بازار به تفكيك مناطق روستايي و شهري است. براي تعيين سطح توسعه بازار كار، از ميان شاخص‌هاي متعدد اين بازار، چهار شاخص نرخ بيكاري، سهم جمعيت داراي اشتغال ناقص، سهم شاغلان بخش صنعت، و سهم شاغلان بخش خصوصي در طول سال‌هاي برنامه چهارم توسعه انتخاب و براي تلفيق آنها، از روش برترين پيشنهاد از راه حل ايده‌آل استفاده مي‌شود. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه نه تنها سطح توسعه بازار كار مناطق روستايي و شهري داراي دوگانگي به نفع مناطق شهري است بلكه با گذشت زمان، اين تمايز به سمت واگرايي بيشتر پيش مي‌رود.

Spatial separation in terms of rural and urban areas has long been analyzed particularly in geographical literature; and in respect to economy, labor market could be assumed as one of the most important markets. Therefore, this study mainly aims at investigating development level of such a market in terms of separate rural and urban areas. To determine the development level of labor market, among many others, four indicators of ‘unemployment rate’, ‘defective employment rate’, ‘employment share in industry sector’, and ‘employment share in private sector’ during the implementation period of the Fourth Development Plan (2005-09) are taken into account; and the ‘technique of order preference by similarity to ideal solution’ (TOPSIS) is applied to model the indicators during the concerned period. Study results indicate a duality of labor market development level in rural and urban areas in favor of the latter as well as a progress of this distinction toward a greater divergence over time.