كليدواژه :
بازي زباني , زبان شخصي , پيش بيني محدود , قاعده مندي , نظم خود جوش , دوره هرمونتيكي , هماهنگي , سنت زباني-تاريخي , اكتشاف
چكيده فارسي :
ويتگنشتاين، هايك، گادامر:
درآمدي بر نوعي روش‌شناسي تلفيقي در علوم اجتماعي
بهاره آروين
(تاريخ دريافت 7/6/1389، تاريخ پذيرش 1/4/1390)
چكيده
هدف اين مقاله، به‌دست‌دادن اصولي از نوعي روش‌شناسي تلفيقي در حوزه علوم اجتماعي است كه برمبناي خوانش آراي ويتگنشتاين، هايك و گادامر در افق فكري يكديگر شكل گرفته است. در ابتدا و پس از بيان مسيله و ضرورت پرداختن به آن، ادبيات بحث به طور خلاصه مرور شده است و سپس به طور اجمالي امكان تلفيق آراياين سه متفكر مورد بحث قرار گرفته است. اين امكان با مرور شش شباهت مهم در قالب معادل‌يابي واژگان كليدي هر متفكر در بازي زباني متفكران ديگر مورد بحث قرار گرفته است، اين شباهت‌ها عبارت‌اند از: وجود بستر اجتماعي قاعده‌مند در پس‌زمينه كنش‌هاي فردي؛ اصالت فعاليت عملي و ناآگاهانه درمقابل فعاليت نظري و آگاهانه؛ كاربرد استعاره بازي به معناي حفظ وجهي از عامليت در بستر ساختار؛ آغاز از مبنايي سوبژكتيويستيدر عين دست‌يابي به عينيتي فراتر از افراد؛ محدوديت شناخت و رد موضع ناظر؛ و درنهايت، تلاش براي به‌دست‌دادن معياري به منظور پرهيز از نسبي‌گرايي. اين شباهت‌ها همزمان اصول بنيادين روش‌شناسي تلفيقيِ پيشنهادي را نيز شكل داده‌اند. در آخرين قسمت مقاله، اين اصول در پاسخ به پرسش‌هاي سه‌گانه چيستي موضوع علوم اجتماعي، چگونگي مطالعه آن (الزامات روش‌شناختي) و هدف از انجام يك مطالعه اجتماعي مورد تصريح و صورت‌بندي قرار گرفته‌اند. بر اين مبنا، موضوع علوم اجتماعي «نظم‌هاي زباني ـ تاريخي» عنوان شده است كه در آن نظم به تعبير هايك، زباني‌بودن به تعبير ويتگنشتاين و تاريخي‌بودن به تعبير گادامر به كار رفته است و هدف از انجام يك مطالعه اجتماعي، «انكشاف» اين نظم‌ها به تعبير هايدگري - گادامري كلمه و همچنين به‌دست‌دادن پيش‌بيني‌هاي محدود برمبناي اين انكشاف عنوان شده است؛ برمبناي اين موضوع و هدف، الزامات روش‌شناختيِ انجام يك مطالعه اجتماعي نيز مورد بحث قرار گرفته است.
واژگان كليدي: نظم خودجوش، سنت زباني ـ تاريخي، بازي زباني، قاعده‌مندي، زبان شخصي، دور هرمنوتيكي، هماهنگي، انكشاف، پيش‌بيني محدود.
چكيده لاتين :
Wittgenstein, Hayek, and Gadamer
An Introduction to a Synthetic Methodology in Social Science
Bahareh Arvin
The purpose of this paper is to introduce the principles of a synthesis on social science methodology. Such synthesis is based on a reading of methodological approaches of three intellectuals in this area, who are Ludwig Wittgenstein, Friedrich August Hayek, and Hans-Georg Gadamer. In the first part, I explain the necessity of synthesizing social science methodology. Then, upon reviewing the relevant literature, I discuss the principles of two main social science methodological approaches. The third part explains the possibility of synthesis. Such a possibility is discussed through reviewing six main similarities amongthree intellectual’s approaches within the format of finding equivalence for each thinker’s keywords which have been discussed in other thinkers’ language game. Although there are different concepts for each similarity on special intellectual approach, I explain why these different concepts can be translated into each other. These similarities are: the existence of a rule-following social context in the backdrop of individual actions, the originality of practical and unconscious activity versus theoretical and conscious activity, metaphoric use of the (language) game in the sense that aspects of the agency is retained within the context of the structure, initiating from a subjective base while reaching an objectivity which lies beyond the individuals, limitation of cognition and rejection of the observer’s stance, and finally, striving to render a criterion in order to avoid relativism.
These similarities, at the same time, form the fundamental principles of the suggested synthetic methodology. In the final section of the paper, these similarities are revisited explicitly and also formulated in response to the three main questions of nature of subject matter of the social science, how it is to be studied (the methodological requirements), and the goal of a social science study. It is on such basis that the subject matter of social sciences has been declared, by the synthesis approach, to be the language-historical order, of which the language aspect is based on Wittgenstein’s approach, the historical aspect based on Gadamerapproach, and the order concept is gained from Hayek theories. The final part also expounds the goal of a social science study in that it is the dissection of these orders, in Wittgenstein-Gadamerian sense of the word. Within the environs of such a goal also lie limited provision of predictions based on the dissection of these orders. Thus, based on subject matter and the goal, the methodological requirements of a social science study are put to discussion.
Keywords: Language game, Spontaneous order, Private language, Rule-Following, Hermeneutic circle, Historically affected consciousness.
