روش هاي تحقيق تلفيقي، جنبش سوم روش شناختي در علوم اجتماعي

Mixed-Methods Research: The Third Movement in the Methodology of Social Sciences

روش هاي تحقيق تلفيقي، جنبش سوم روش شناختي در علوم اجتماعي محسن نيازي (تاريخ دريافت 7/6/1389، تاريخ پذيرش 1/4/1390) چكيده شيوه هاي تحقيق تلفيقي را جنبش سوم روش‌شناختي ناميده اند. اين بدان معناست كه اكنون براي ارتقاي روش‌شناختي تحقيق، كه با رويكردهاي كمي و سپس كيفي آغاز شده است، لازم است رويكردهاي تحقيق تلفيقي در تحقيقات اجتماعي دنبال شوند. رويكردهاي عمده در تحقيقات انساني- اجتماعي در طي جنبش هاي متعدد روش شناختي مسير پيشرفت روش هاي تحقيق را پيموده اند. موج اول روش شناسي با كميّت گرايي و تجربه گرايي آغاز گرديد. پس از يك دوره غلبه كمّي گرايي، نقص روش هاي كمي در نشان‌دادن افكار و نيّات مردم درباره فعاليت ها و وقايع خاص و پيچيده مشخص گرديد. موج دوم روش شناختي تحت عنوان تحقيق كيفي در دهه هاي 80-1970 ميلادي با تاكيد بر ادراك فرآيندهايي كه به نتايج مورد مطالعه منجر مي شوند، گسترش يافت. در دهه اخير، محدوديت هاي روش هاي كيفي در تعميم يافته ها، درهم‌آميزي يافته هاي تحقيق با ارزش هاي خاص محقق و مشكلات اعتبار و پايايي داده ها به‌عنوان چالش هاي مهم فراروي تحقيقات كيفي معرفي شده اند. از اين رو، توجه به رويكرد تلفيقي به‌عنوان جنبش سوم روش-شناختي از اهميتي خاص برخوردار است. ايده اصلي روش تلفيقي كه از آن به رويكرد چندخصلتي، چندروشي يا شيوه آميخته نيز ياد مي شود، اين است كه تركيب رويكردهاي كمي و كيفي درك مناسب تر و جامع تري از موضوعات تحقيق به دست مي دهد. در اين رويكرد، ضعف-ها و محدوديت هاي هريك از تحقيقات كمّي و كيفي جبران مي شود. همچنين، اين شيوه شواهد و مدارك جامع‌تري را براي پژوهش موضوع تحقيق ارايه مي دهد و به محقق كمك مي كند تا به سوالاتي پاسخ دهد كه رويكردهاي كمّي يا كيفي به تنهايي نمي‌توانند پاسخگوي آن‌ها باشند. هدف اصلي اين مطالعه بررسي تطبيقي روش شناسي كمّي و كيفي و شناسايي محدوديت هاي روش شناختي هريك از اين دو رويكرد و ارايه مدل تلفيقي به‌عنوان راهكار اساسي روش شناختي در مطالعات انساني- اجتماعي است. واژگان كليدي: روش‌شناسي، كمّي گرايي، روش هاي كيفي، روش تلفيقي، پارادايم.

Mixed-Methods Research The Third Movement in the Methodology of Social Sciences Mohsen Niazi Combined research methods are called the third movement in research methodology. It means that in conducting the social research, seeking combined research methods is needed for improving the methodology of research that started with qualitative and quantitative approaches. In conducting humanistic and social research, the main approaches have developed in different methodological directions. What is known as the first wave of methodological change, initiated the application of empiricism and quantification. After a period of exerting dominance, it was recognized that quantification was not successful in showing individuals’ thoughts and ideas on complex as well as specific issues and events. The second wave of methodology known as qualitative research developed in 1970-1980. It emphasized perception processes that led to consequences of issues under study. In the last decade, limitations of qualitative approaches in generalizing results, combination of research results with researcher specific values, and the problem of validity and reliability of data have been considered as important challenges in qualitative researches. Thus, it is important to consider combined approach as the third movement of methodology. The main purpose of combined method known as multi-characteristic approach is to combine qualitative and quantitative approaches for giving a more inclusive perception of research issues. In this approach limitations of each of qualitative and quantitative researches are compensated. In addition, this method offers more reliable evidence and proof for research that will help the researcher to answer the questions that are unanswered by each of the qualitative and quantitative approaches alone. The other purpose of this research is to study qualitative and quantitative methodology comparatively, in a manner so that to recognize methodological limitations of each of these two approaches and to offer combined methods as a basic type of approach in the humanities and social research. Keywords: Methodology, Quantification, Qualitative approaches, Combined approach, Paradigm.