پديد آورندگان :
بديعي ازنداهي، مرجان نويسنده دانشگاه تهران , , ميراحمدي، فاطمه سادات نويسنده دانشجوي دكتراي جغرافياي سياسي دانشگاه تهران Mir Ahmadi, Fatemeh Sadat
كليدواژه :
EGYPT , information and communication technologies , Political Developments , the Arab Middle East and North African Region , منطقه خاورميانه عربي وشمال آفريقا , فناوري اطلاعات وارتباطات , مصر , تحولات سياسي
چكيده فارسي :
«فناوري اطلاعات و ارتباطات»(ICT ) مجموعه ابزارها، ماشين‌ها، دانش فني، روش‌ها و مهارت‌هاي استفاده از آن‌ها براي توليد، دادوستد، پردازش، انباشت، بازيافت، جابه‌جايي، انتقال و مصرف «اطلاعات» است كه طي روند جهاني‌شدن، توانسته است امكان شكل‌گيري شبكه‌هاي رسمي و غيررسمي گوناگون را در اختيار افراد، گروه‌ها وسازمان‌ها قرار دهد و «زمان» و «مكان» را براي بسيج آن‌ها وشكلبخشي به حركت-ها و جنبش‌ها فشرده سازد. «منطقه خاورميانه و شمال افريقا» با موقعيت جغرافيايي ويژه، استقرار سه تنگه مهم (هرمز، باب المندب و سويز)، حجم عظيم ذخاير انرژي و مسيرهاي انتقال آن داراي اهميت ژيوپليتيكي، ژيواكونوميكي و ژيواستراتژيكي خاصي است. همچنين عناصر مشتركي مانند دين، زبان، نژاد وگذشته‌ي استعماري، سرعت پخش پديده‌ها را حتي به طور طبيعي در سراسر اين گستره‌ي به هم پيوسته افزايش مي‌دهد. در سال‌هاي اخير، به ويژه در اواخر سال 1389(2011)، «فناوري‌هاي اطلاعات و ارتباطات» توانسته‌اند نقش مهمي در گسترش خيزش هاي اين منطقه ايفا نمايند. به نظر مي رسد، دگرگوني هاي سياسي دركشور مصر به دليل توان تاثيرگذاري بالاي ويژگي هاي منحصر به فردش در جهان اسلام و عرب، كه از گذشته پيشرو تحولات فكري بوده، در تعيين مسير آينده فرآيندهاي جغرافياي سياسي منطقه نقش مهمي خواهد داشت. اين مقاله به شيوه‌ي توصيفي- تحليلي به اين مي‌پردازد كه چگونه تحولات سياسي در «خاورميانه و شمال آفريقا»، به خصوص دركشور«مصر»، تحت تاثير فناوري اطلاعات و ارتباطات، به ويژه «شبكه‌هاي اجتماعي»، قرارگرفته اند. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه اين فناوري‌ها توانسته‌اند در مدت زمان كوتاهي ازطريق ارتقاي سطح آگاهي‌هاي مردم، ايجاد دگرگوني در نوع و نحوه‌ي خواسته‌ها، تشديد و سازماندهي اعتراضات، جذب طرفداران درون وبرون مرزي با مهندسي كردن انتشار خبرهاي مربوط به قيام نه تنها در ايجاد تحولات، بلكه در تسريع آن در سراسر منطقه خاورميانه عربي و شمال آفريقا، به ويژه مصر، نقش مهمي ايفا نمايند.
چكيده لاتين :
Information and Communication Technologies are a set of tools, machines, technical knowledge, methods and skills to be used for production, trade, processing, storage, recycling, transferring, and transport of “information”. In the globalization process, information has created the possibility for formation of various formal and informal networks by individuals, groups, and even other networks, and by contraction of time and space, information has mobilized these groups for the formation of movements and causes. Middle East and North Africa Region enjoys a specific geographical status due to having three important straits (Hormoz, Bab-el-Mandeb, and the Suez Canal), great energy reserves, and energy corridors. These factors make it a geopolitically, geoeconomically, and geostrategically significant region. Beside natural conditions, factors such as common religion, language and race, and post-colonialist backgrounds increase speed of diffusion of events all over this large area. In recent years, especially in 2011, Information and Communication Technologies have played an important role in expansion of uprising in the region. Egypt is a country with unique characteristics, which has traditionally led intellectual developments in the Arab region and Muslim world. It seems that the course of the recent political events in Egypt will have a prominent role in identifying future geopolitical developments in the region. Using a descriptive-analytic method, the current article investigates how political developments in North Africa and the Middle East, especially in Egypt, have been influenced by Information and Communication Technologies, namely by “social networks”. Results of this research show that these technologies have been strongly instrumental not only for the generation of the mentioned developments, but also for the rapid expansion of social unrest in the Arab Middle East and North Africa; they have been used for increasing people’s awareness, changing the type of requests and methods of expressing them, intensification and organization of protests, and attraction of the exponents inland and abroad by managing the transmission of news.
