مطالعه ژيوشيميايي و پتروفيزيكي بروي كاني‌هاي رسي بخش E سازند قم، ميدان گازي سراجه قم

Geochemical analysis &petrophysical studies: An approach to clay minerals investigation of E member of Qom Formation, Sarajeh gas field

مطالعات ژيوشيميايي و پتروفيزيكي بخش E سازند قم (اليگوسن بالايي-ميوسن زيرين) ميدان گازي سراجه حضور بخشي از كاني‌هاي رسي را نمايان مي‌سازد. نتايج آزمايش پراش اشعه ايكس (XRD) و تصاوير ميكروسكوپ الكترون (SEM) ، همراه با (EDX) نشان دادند كه نمونه‌ها مربوط به مارن‌هاي رسي بوده و گوياي حضور كاني‌هاي ايليت، كلريت، و رس‌هاي متورم شونده از نوع مخلوط لايه مي‌باشند (I/S). بررسي ميزان توريم و پتاسيم و همچنين نسبت اين دو، در لاگ NGS مربوط به چاه شماره 12 ميدان گازي سراجه بيانگر حضور كاني‌هاي رسي از نوع ايليت ، كلريت ميزان جزيي كاني‌هاي رسي مخلوط لايه متورم شونده و جزيي كايولينيت در اين چاه است. ضمنا مطالعات پتروفيزيكي تاييد كننده مطالعات ژيوشيميايي مبتني بر وجود كاني‌هاي رسي مي باشد. حضور كاني‌هاي مشكل ساز رسي در بخشهايي از ميدان گازي سراجه امكان تاثير گذاري بر روي ويژه گيهاي‌هاي مخزني و در نتيجه توليد از مخزن شدت مي‌بخشد. حضور كاني‌هاي رسي متورم شونده مي‌توانند در حين عمليات حفاري مشكل ساز گردند.

Geochemical and petrophysical studies on E member of Sarajeh Gas field shows presence of different type of clay minerals. Petrography studies along with XRD , SEM and EDX analysis on the present samples, indicate presence of Illite, Chlorite and expandable clay minerals. Expandable clays comprise, smectite and mixed layer or interstratified Illite/Smectite (I/S) minerals. Petrophsical studies show Th/K on NGS log in Sarajeh, well 12, composed mainly, Illite, chlorite with minor amount of interstratified Illite/Smectite (I/S). Geochemical studies confirm validity of petrophysical results. The presence of different clay minerals of Qom formation in E member, Sarajeh Gas field, may have significant impact on petrophysical properties of reservoir, and hence affect reservoir productivity as well as cause problem during drilling operations.