بررسي تنوع و شناسايي دوكفه‌اي‌ها و شكم‌پايان سواحل شهر بندرعباس (خليج فارس)

Identification and Survey of Bivalvia and Gastropoda in Bandar Abbas Coastal Waters (Persian Gulf)

آب‌هاي ساحلي شهر بندرعباس به‌منظور مطالعه جوامع دوكفه‌اي‌ها و شكم‌پايان به 5 ترانسكت تقسيم و به‌صورت فصلي از زمستان 88 لغايت پاييز 89 به روش نمونه‌برداري تصادفي ساده مطالعه شد و ميانگين فراوان 12/3241± 7991 بوده است. ازگرب پيترسون با سطح مقطع 04/0 متر مربع و قايق در هر گشت استفاده شد. تعداد 8 خانواده از دوكفه‌اي‌ها و 11 خانواده متعلق به شكم‌پايان در اين مطالعه شناسايي شد. اگرچه نتايج حاصل از آزمون آناليز واريانس يك‌طرفه تست توكي در سطح 95 درصد در ايستگاه‌هاي مورد مطالعه اختلاف معني‌داري در ميزان فراواني دوكفه‌اي‌ها و شكم‌پايان بين ايستگاه 1 و 2 با ساير ايستگاه‌ها نشان داد (05/0 > p)، اما نتايج حاصل از همين آزمون و در همين سطح اطمينان هيچ‌گونه اختلافي را در مقدار فراواني دوكفه‌اي‌ها و شكم‌پايان مشاهده شده در ايستگاه 1 و 2 با يكديگر و هم‌چنين در بين 3 ايستگاه ديگر مورد بررسي نشان نداد (05/0 < p). به‌علاوه نتايج حاصل از همين آزمون و در همين سطح احتمال در فصول مورد بررسي نشان از اختلاف در ميزان فراواني خانواده‌هاي مطالعه شده در بهار 89 نسبت به ساير فصول مورد مطالعه دارد (05/0 > p). نتايج حاصل از دانه‌بندي ذرات رسوبي در فصول مورد مطالعه، نشان داد كه مقادير بيشينه و كمينه‌ي ذرات سيلتي مربوط به فصول پاييز و تابستان 89 به‌ترتيب برابر با 68/50 درصد و 2/43 درصد است. هم‌چنين مقادير بيشينه و كمينه‌ي خاك رس و شن به‌ترتيب 38/11 درصد، 64/9 درصد (زمستان 88 و پاييز 89 ) و 56/39 درصد، 34/40 درصد (بهار 89 و زمستان 88) در فصول مورد مطالعه مشاهده شد. نتايج حاصل از بررسي مقادير شاخص شانون در ايستگاه‌هاي مورد مطالعه نشان دهنده‌ي بيشينه مقدار شاخص شانون (99/0) براي دوكفه‌اي‌ها در ايستگاه 2 در فصل بهار 89 و مقدار61/0 در ايستگاه 5 در فصل تابستان 89 براي شكم‌پايان است.

This study was carried out to identify the abundance of bivalves and gastropods communities seasonally from winter 2009 to autumn 2010 in the northern part of the Persian Gulf. For this purpose, Bandar Abbas coastal waters were divided to 5 transects. Random sampling and 0.04-m2 Peterson grab were used for samples collection. We collected 9 samples at 3 stations along each transects. Based on the records from all samples, 19 families were identified that among them 8 families belonged to bivalves and 11 families belonged to gastropods. The results of variance Analysis (Tukey test) showed significant difference in abundance of gastropods and bivalves in St1 and St2 with other stations (p < 0.05), but no difference between St1, St2 and 3 other stations (p > 0.05) (95% confidence interval). Also, abundance of families in summer 2010 were different from other seasons ( p < 0.05, 95% confidence interval). Maximum and minimum content of silt (autumn and summer of 2010 with 50.68 and 43.2 % respectively), of clay (winter 2009 and autumn of 2010 with 11.38 and 9.64 % respectively) and of sand (spring 2010 and winter of 2009 with 40.34 and 39.56% respectively) were calculated. Also, Maximum of Shanon index for bivalves and gastropods were determined in the spring of 2010 (St 2, 0.99), and in the summer of 2010 (St5, 0.61), respectively.