ارتباط بين شيمي درماني و تاموكسيفن با بروز كبد چرب در زنان مبتلا به سرطان پستان

Relationship between Chemotherapy and Tamoxifen with Incidence of Fatty Liver in Women with Breast Cancer

مقدمه: بيماري كبد چرب با رسوب قطرات چربي در كبد بيماران مشخص مي‌شود. عوامل خطر سرطان پستان نيز شاخص توده‌ي بدني، ميزان چربي دريافتي از غذا و زياد بودن چربي مركزي است، بنابراين به نظر مي رسد فراواني كبد چرب در بيماران مبتلا به سرطان پستان بيشتر از افراد عادي باشد. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي ـ مقطعي، تمام بيماران مبتلا به سرطان پستان كه طي سال‌هاي 1387 تا 1390 به بيمارستان امام سجاد(ع) شهرستان رامسر مراجعه كرده اند، مورد ارزيابي قرار گرفتند. پس از بررسي اوليه، 100 بيمار وارد مطالعه شدند. بيماران تحت شيمي درماني، يك بار قبل و يك بار بعد از اتمام شيمي درماني تحت سونوگرافي شكمي قرار گرفتند. بيماراني كه علاوه بر شيمي درماني، تاموكسيفن دريافت كردند، 6 ماه بعد از مصرف تاموكسيفن نيز تحت سونوگرافي شكمي قرار گرفتند. سپس ارتباط بين شيمي درماني و تاموكسيفن با بروز كبد چرب در بيماران مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج: نتايج نشان داد كه بعد از انجام شيمي درماني، 30% افراد دچار كبد چرب شدند. از ميان 70 نفري كه بعد از انجام شيمي درماني داراي كبد چرب نبودند، 62 نفرتاموكسيفن دريافت كردند كه 2/45% آنان بعد از دريافت تاموكسيفن دچار كبد چرب شدند. نتايج نشان داد كه بين ابتلا به كبد چرب بعد از دريافت تاموكسيفن با هيپرليپيدمي (011/0p=) و اضافه وزن (017/0p=) رابطه آماري معني داري وجود دارد. نتيجه گيري: درمان سرطان پستان بخصوص با تاموكسيفن با افزايش خطر بروز كبد چرب مخصوصاً در زنان داراي چربي خون بالا و اضافه وزن همراه است.

Introduction: Fatty liver disease is characterized by deposition of fat droplets in the liver of patients. According to some epidemiological studies; BMI, amount of fat intake from foods and high central fat are risk factors of breast cancer. This issue is one of the factors that cause high incidence of fatty liver in patients with breast cancer. Methods: In this cross-sectional descriptive study, all patients with breast cancer were evaluated who referred to Imam Sajjad hospital of Ramsar during 2008 - 2011. After initial review, 100 patients were enrolled. Those who were treated by chemotherapy underwent abdominal Sonography for evaluation of fatty liver. Also, those patients who also received tamoxifen in addition to chemotherapy, underwent abdominal ultrasonography 6 months after taking tamoxifen. After that, relationship between treatment of breast cancer and fatty liver in studied patients was evaluated based on obtained information. Results: The study results revealed that after chemotherapy, 30 (30%) patients were reported to have fatty liver. Out of 70 people that after chemotherapy did not have fatty liver, 62 patients received tamoxifen; and after taking tamoxifen, 45.2% developed fatty liver. Using Chi Square test, there was a significant relationship between fatty liver after receiving tamoxifen, hyperlipidemia (p=0.011) and getting overweight (P =0.017). Conclusion: As the findings indicated, treatment of breast cancer especially with tamoxifen is associated with increased risk of fatty liver, especially in women who have hyperlipidemia and are overweight.