تبيين الگوي مفهومي آسيب‌شناسي وضعيت مسجد در ايران

The Conceptual Model of Pathology of the Mosqueʹʹs Status in Iran

هدف اين مقاله دستيابي به الگويي مفهومي در انجام مطالعات آسيب‌شناختي وضعيت مسجد در ايران است. اين الگو، محصول مصاحبه با 23 نفر از استادان حوزوي و دانشگاهي و صاحب‌نظران و پژوهشگران حوزه مطالعات مسجد است. داده‌هاي اين مصاحبه‌ها، با روش تحليل مضموني، تحليل و گونه‌شناسي شده‌اند. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه مسايل و آسيب‌هاي مربوط به نهاد مسجد در سه حوزه كلي قرار مي‌گيرند: 1. حوزه‌هاي گوناگون فرهنگي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي؛ 2. عناصر، سازمان‌ها و نهادهاي مرتبط و دخيل در اداره مسجد؛ 3. نهادها و سازمان‌هاي مذهبي و فرهنگي موازي با مسجد. اين سه حوزه دربردارنده تمامي مسايل پيرامون مسجد است. براساس الگوي مفهومي پيشنهادي، بسياري از آسيب‌ها، علل بروز، پيامدها، و راه‌كارهاي رفع آنها در اين سه حوزه قرار مي‌گيرند.

The present paper seeks to find out a conceptual model for conducting pathological studies about the status of mosque in Iran. This model is an outcome of interviewing 23 seminary and university professors and pundits and researchers in the field of mosque studies. Content analysis was used in analyzing the data of these interviews. The research finding is that the problems relating to mosque fall into three general categories: 1. Different cultural, social, political and economic domains; 2.Elements, organizations and institutions concerning mosque management; 3. Religious and cultural institutions and organizations parallel to mosque. These three categories include all the problems relating to mosque. According to the proposed model, most of damages, their causes, outcomes and modus operandi for preventing them are included in these categories