رزمايش‌هاي مشترك آمريكا در خليج فارس: اهداف و پيامدها

منطقه خاورميانه و زيرمجموعه آن يعني خليج فارس، در طول تاريخ همواره مورد توجه و نفوذ قدرت هاي بزرگ بوده است. در حال حاضر نيز موقعيت سياسي- اقتصادي ويژه اين منطقه سبب شده است تا قدرت هاي منطقه اي و فرامنطقه اي در مورد حضور و تسلط بر اين نقطه از كره خاكي، رقابت و منازعه داشته باشند. پس از پايان جنگ جهاني دوم و خروج نيروهاي بريتانيا از شرق آبراه سويز در سال ???? كه شامل منطقه خليج فارس نيز مي شد، اين فرصت براي ايالات متحده به‌وجود آمد تا در اوج رقابت‌هاي دوران جنگ سرد، بر خليج فارس مسلط شده و مانع از حضور رقباي خود در اين منطقه گردد. از اين زمان به بعد آمريكا به‌عنوان يك قدرت فرامنطقه اي همواره در تحولات منطقه حضوري موثر و نقشي كليدي داشته است. خروج نيروهاي آمريكايي از عراق در اواخر سال 2011 و ورود 15 هزار سرباز آمريكايي خارج شده از عراق به كويت، تحولات رخ داده در كشورهاي عرب منطقه موسوم به «بهار عربي»، ادامه فشارهاي سياسي، اقتصادي و نظامي بر ايران از سوي غرب و آمريكا، تهديدهاي رژيم صهيونيستي عليه ايران و همراهي آمريكا با اين تهديدها، موجب ناامن شدن منطقه و در نتيجه تهديد ايران بر بستن تنگه هرمز و مسدود كردن شريان انتقال انرژي جهاني گرديد. ايالات متحده در پاسخ به اين امر، با افزودن شمار نيروها و تجهيزات خود و با به‌راه انداختن رزمايش‌هاي نظامي مشترك در آب هاي خليج فارس، در پي تغيير موازنه نظامي به‌وجود آمده به نفع ايران در اين منطقه بود. رزمايش مشترك هوايي با كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس در ماه آوريل 2012 و رزمايش مشترك مين‌روبي با شركت كشورهاي منطقه و كشورهاي غربي در ماه سپتامبر سال 2012 ميلادي به‌منظور افزايش توان نيروهاي نظامي و هماهنگي موجود براي مقابله با قدرت دريايي ايران صورت گرفت. ايالات متحده همچنين با فروش انواع تجهيزات نظامي جديد و پيشرفته به كشورهاي عربي حوزه خليج فارس، موجب بروز رقابت تسليحاتي در اين منطقه گرديد. نمونه بارز اين امر، انعقاد قراردادهاي هنگفت نظامي با عربستان سعودي بود كه در سال 2011 به اوج خود رسيد. از سوي ديگر، استقرار سامانه دفاع موشكي جديد در قطر كه مخفيانه و به‌طور كاملا سري انجام شده، نشان از ترس آمريكا و هم‌پيمانان منطقه‌اي اين كشور از توان موشكي ج.ا.ايران دارد.