بررسي نگرش، هنجارهاي انتزاعي و كنترل رفتاري درك شده دانشجويان

The Survey of Attitudes, Subjective Norms and Perceived Behavioral Control of College Students about Hookah Smoking Cessation

مقدمه: عادت قليان كشيدن در بين جوانان رو به گسترش است و توجه بيشتر به اين مساله ضرورت دارد. هدف مطالعه حاضر، تعيين نگرش، هنجارهاي انتزاعي و كنترل رفتاري ادراك شده دانشجويان پسر در زمينه ترك استعمال قليان در سال 1391 بود. روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع توصيفي- تحليلي و روش كار به اين ترتيب بود كه پس از تهيه پرسش‌نامه خودساخته و بررسي روايي و پايايي آن، 90 دانشجوي پسر مصرف كننده قليان كه ساكن در خوابگاه‌هاي دانشگاه علوم پزشكي تهران بودند، به صورت نمونه‌گيري چند مرحله‌اي انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌ها را تكميل كردند. داده‌هاي جمع‌آوري شده توسط نرم‌افزار SPSS نسخه 16 و آزمون‌هاي 2? و Independent t تحليل گرديد. يافته‌ها: 9/58 درصد دانشجويان براي ترك استعمال قليان برنامه‌ريزي كرده بودند و 1/41 درصد براي ترك برنامه‌ريزي نداشتند. با اين‌كه دانشجويان اعتقاد داشتند كه ترك قليان مي‌تواند از بسياري از بيماري‌ها پيشگيري كند؛ اما اعتيادآور نبودن، رفع اضطراب و خستگي و محروم شدن از ارتباط با دوستان قلياني، مهم‌ترين اعتقادات آنان براي ادامه مصرف قليان بود. خانواده و سپس جامعه از دانشجويان انتظار داشتند كه اين عادت را ترك كنند. دانشجويان باور داشتند كه موانعي مانند عدم توانايي نه گفتن به تعارف دوستان، ناتواني در مقابله با وسوسه كشيدن قليان و سختي صرف نظر كردن از قليان در محيط‌هاي تفريحي دوستانه، ترك مصرف قليان را مشكل مي‌كند. نتيجه‌گيري: در طراحي مداخلات جهت ترك قليان بايد بر حذف نگرش‌هاي مثبت به قليان و پرورش مهارت‌هاي نه گفتن، آرام‌سازي و مقابله با وسوسه‌هاي كشيدن قليان متمركز شد.

Background: Smoking hookah habit among the young is rising and it is necessary to pay more attention to this problem. This study aimed to determine the attitude, subjective norms and perceived behavioral control of mail students about hookah smoking cessation in 2012. Methods: This study was descriptive-analytical. After designing and assessing validity and reliability of questionnaires, 90 male hookah smoker students who were resident in the dormitories of Tehran University of Medical Sciences were selected by multistage sampling method. The students were asked to fill out questionnaires. The data were analyzed by SPSS software using chi-square test and independent sample t-test. Findings: The results showed that %58.9 of subjects planned to quit. Although students believed that hookah smoking cessation can prevent many diseases, beliefs such as being non-addictive, reducing anxiety and fatigue, and being worry about break off relation with friends who smoke hookah were their major reason for continuing hookah smoking. Family and community expected students to quit hookah smoking. Students expressed that barriers such as not being able to say ʹnoʹ against their friends’ offers, being difficult to overcome hookah smoking temptations as well as not to smoke hookah in the recreational and friendly environments, make it more difficult to stop. Conclusion: The design of interventions for smoking hookah cessation among college students can be focused on eliminating positive attitudes about hookah and developing skills to say ʹnoʹ, relaxation and coping with smoking hookah temptations.