بررسي تاثير برنامه آموزشي مبتني بر الگوي توانمندسازي بر ميزان HbA1C نوجوانان مبتلا به ديابت نوع يك

Assessing the Effect of Educational Program Based on Empowerment Model on HbA1C among Adolescents with Type 1 Diabetes

مقدمه: هدف نهايي كنترل بيماري ديابت بهبود شاخص HbA1c مي‌باشد. با توجه به اهميت موضوع هدف از انجام مطالعه حاضر تعيين اثربخشي الگوي توانمندسازي بر ميزان HbA1C نوجوانان مبتلا به ديابت نوع يك بود. روش‌ها: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه تجربي بود كه در بين نوجوانان مبتلا به ديابت نوع يك مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي شهر زنجان انجام پذيرفت. 47 نوجوان واجد شرايط به طور تصادفي به دو گروه مداخه و شاهد تقسيم شدند و به مدت 5/2 ماه مورد پيگيري قرار گرفتند. شركت‌كنندگان ابزارهاي پژوهش شامل اطلاعات دموگرافيكي، دانش، خودكارامدي و عزت نفس را تكميل نمودند. همچنين ميزان HbA1C آنان مورد سنجش قرار گرفت. مداخله آموزشي بر اساس گام‌هاي سه‌گانه الگوي توانمندسازي (درك تهديد، مشكل گشايي و ارزشيابي) اجرا شد. تجزيه و تحليل داده‌ها به وسيله نرم‌افزار آماري SPSS نسخه 5/11 صورت گرفت. يافته‌ها: بعد از اجراي برنامه آموزشي اختلاف معني‌داري براي افزايش ميانگين نمره دانش، خودكارامدي و عزت نفس و همچنين كاهش ميزان هموگلوبين A1C بين نوجوانان در گروه‌هاي مداخله و شاهد وجود داشت (05/0 > P). نتيجه‌گيري: به نظر مي‌رسد كه اجراي الگوي توانمندسازي بر ارتقاي شاخص باليني كنترل ديابت موثر است. از اين رو پيشنهاد مي‌شود كه اين الگو براي ساير رده‌هاي سني در سطح وسيع‌تر و نيز براي ساير بيماري‌هاي مزمن به كار گرفته شود.

Background: The ultimate goal of diabetes control is HbA1C improvement. The purpose of this study was to assess the effect of empowerment model on HbA1C among adolescents with type 1 diabetes. Methods: The present semi-experimental study was carried out on some 47 diabetic adolescents in order to investigate the effect of an educational program based on the empowerment model on HbA1C among adolescents with type 1 diabetes. Samples were randomly divided into two groups of case and control. The study tools included the questionnaires of demographic information, knowledge, self-efficacy, and self-esteem. Moreover, the level of HbA1C of the adolescents was evaluated. The validity and reliability of the questionnaires were evaluated by content validity and ?-test. After collecting the pre-intervention data and level of HbA1C of the adolescents, the group discussion meetings were performed on the subjects in the case group. Data and level of HbA1C of the adolescents were collected and analyzed 2.5 months after the intervention. Data were analyzed using SPSS software version 11.5. Findings: Study results indicated that there were significant differences between the two groups in terms of the knowledge, self–efficacy, self-esteem, and HbA1C after the intervention (P < 0.05). Conclusion: Overwhelmingly, implementation of the empowerment based diabetes intervention has been highly effective on the HbA1C level of diabetic adolescents. It is suggested that this intervention be applied to other age groups in a wider range.