اثر تاريخ كاشت و ميزان بذر بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه جو محلي بدون پوشينه

Effect of planting date and seed rate on seed yield and seed yield components in local hull-less barley

جو بدون پوشينه (.Hordeum vulgare var. coeleste L) يكي از رقم‌هاي جو معمولي است كه علاوه بر تامين غذاي طيور، مي‌تواند نقش مهمي در تناوب با محصولات زراعي داشته باشد. از مسايل مهم به زراعي در جو محلي بدون پوشينه تاريخ كاشت و ميزان بذر آن در استان چهار محال و بختياري است. به منظور بررسي تاريخ كاشت و ميزان بذر جو محلي بدون پوشينه آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار طي سال‌هاي زراعي 1383-1382 و 1384-1383 در ايستگاه تحقيقاتي چهارتخته مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان چهارمحال و بختياري اجرا گرديد. ميزان بذر در چهار سطح (300، 400، 500 و 600 دانه در مترمربع) و تاريخ كاشت در چهار سطح (10 مهر، 25 مهر، 10 آبان و 25 آبان) به‌صورت فاكتوريل در كرت‌ها قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه با تاخير در كاشت عملكرد دانه، تعداد سنبله در متر مربع و وزن هزار دانه كاهش يافت، در حالي كه تعداد دانه در سنبله ثابت باقي ماند. بهترين عملكرد دانه از تاريخ كاشت 10 مهر به‌دست آمد، كه با بقيه تاريخ‌هاي كاشت تفاوت معني‌دار داشت. بنابراين تاريخ كاشت 10 مهر جهت كاشت جو بدون پوشينه مناسب بود. افزايش ميزان بذر باعث افزايش عملكرد دانه شد، ولي بين ميزان‌هاي بذر 400، 500 و 600 دانه در مترمربع تفاوت معني‌دار وجود نداشت. با افزايش ميزان بذر تعداد سنبله در مترمربع روند افزايشي نشان داد، تعداد دانه در سنبله ثابت باقي ماند و وزن هزار دانه افزايش يافت، بنابراين عملكرد دانه افزايش يافت. لذا با توجه به آزمايش فوق، محدوده تاريخ كاشت 10 مهر و ميزان بذر 400 دانه در مترمربع جهت كاشت جو محلي بدون پوشينه در منطقه شهركرد توصيه مي‌گردد.