تاثير رژيم هاي كم آبياري و كود نيتروژن بر عملكرد و اجزا عملكرد سورگوم دانه اي رقم پيام

Effect of limited irrigation regime and nitrogen fertilizer on the yield and yield components of sorghum var. Payam

به منظور بررسي تاثير سطوح كم آبياري و كود نيتروژن بر عملكرد و اجزاي عملكرد گياه سورگوم دانه اي رقم پيام، آزمايشي در سال1387 به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه زنجان اجرا گرديد. در اين آزمايش رژيم هاي آبياري در 4 سطح شامل آبياري كامل، كم آبياري خفيف، متوسط و شديد در كرت اصلي و كود نيتروژن در 5 سطح شامل مقادير صفر، 50 ، 100، 150، و 200 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار به عنوان كرت فرعي مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج آزمايش نشان داد كه تاثير رژيم هاي آبياري و كود نيتروژن بر عملكرد دانه ماده خشك كل و اجزاي عملكرد شامل تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، قطر خوشه، طول خوشه و وزن خوشه معني دار بود. كاهش مقدار كود و آب آبياري باعث كاهش عملكرد و افت اجزاي عملكرد در گياه سورگوم شد. بيشترين عملكرد دانه، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، قطر خوشه، طول خوشه، وزن خوشه و شاخص برداشت با كاربرد 150 كيلو گرم در هكتار نيتروژن و تحت رژيم آبياري كامل حاصل شد. بيشترين عملكرد ماده خشك كل نيز با مصرف 200 كيلو گرم نيتروژن و تحت رژيم آبياري كامل حاصل شد. بيشترين عملكرد دانه به مقدار 43/8 تن در هكتار از تيمار 200 كيلو گرم نيتروژن در هكتار و تحت رژيم آبياري كامل بدست آمد كه تفاوت معني داري با تيمار 150 كيلو گرم نيتروژن در هكتار نداشت. كمترين عملكرد دانه نيز به مقدار 6/4 تن در هكتار از تيمار 200 كيلو گرم نيتروژن در هكتار و تحت رژيم كم آبياري شديد بدست آمد.

To study the effect of limited irrigation regime and nitrogen fertilizer on the yield and yield components of sorghum var. Payam, a field experiment was conducted in 2008 at experimental farm of college of agronomy and plant breeding, university of Zanjan. The experimental design was a split Plot based on a randomized complete block design with three repetitions. In this research four irrigation regime including full, light limited, moderate limited and severe limited irrigation, were assigned to the main plots and five nitrogen level including 0, 50, 100, 150, and 200 Kg/ha were assigned to the sub plots. The results showed that irrigation regimes and nitrogen fertilizer had significant effects (p? 0.05) on grain and biological yield and yield components of sorghum. Grain and biological yields decreased with decrement in irrigation frequency from full to severe limited irrigation and increased with increment in nitrogen level from 0 to 200 kg/ha .The highest grain yield (8.43 ton/ha) was obtained from 200 kg/ha nitrogen and full irrigation regime that had not any significant difference with 150 kg/ha nitrogen and full irrigation regime. The lowest grain yield (4.6 ton/ha) was obtained from 200 kg/ha nitrogen and severe limited irrigation regime.