بررسي تاثير مداخله آموزشي مبتني بر توانمند سازي سالمندان بر اساس الگوي خانواده محور

Effects of Family-Centered Interventions on Empowerment of the Elderly

مقدمه: سالمندي دوران حساسي از زندگي بشر است و توجه به مسايل و نيازهاي اين مرحله يك ضرورت اجتماعي مي‌باشد. در نظر داشتن نيازهاي خاص اين دوران و توجه به توانمند سازي، عزت نفس و خودكارامدي در سالمندان امر بسيار مهمي است كه به طور عمده مورد غفلت قرار مي‌گيرد. اين مطالعه با هدف تعيين تاثير مداخله آموزشي خانواده محور بر توانمند سازي سالمندان با تاكيد بر خودكارامدي، عزت نفس، تهديد درك شده و كيفيت زندگي سالمندان شهر اصفهان انجام گرفت. روش‌ها: در اين مطالعه نيمه تجربي، 64 نفر سالمند داراي توانايي انجام كارهاي معمول و روزانه بدون وابستگي به ديگران و فاقد بيماري‌هاي سيستميك و محدود كننده، به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به دو گروه آزمون و شاهد تقسيم شدند. براي گروه آزمون، الگوي توانمند سازي خانواده محور در 10 جلسه 45 دقيقه‌اي آموزش و اجرا گرديد. سطح تهديد درك شده، عزت نفس، خودكارامدي و كيفيت زندگي هر دو گروه، قبل از مداخله و در پايان مداخله به وسيله پرسش‌نامه ارزيابي شد و در نهايت از آزمون‌هاي 2?، Paired-t و Independent-t جهت تجزيه و تحليل آماري استفاده گرديد. يافته‌ها: آزمون آماري Paired-t بيانگر تاثير به كارگيري الگوي توانمند سازي خانواده محور در افزايش معني‌دار سطح كيفيت زندگي گروه آزمون در مقايسه با گروه شاهد بود (01/0 > P). آزمون آماري Independent-t اختلاف معني‌داري را در دو گروه آزمون و شاهد بعد از اجراي برنامه در نمره عزت نفس (01/0 > P) نشان داد، اما خودكارامدي سالمندان بر خلاف افزايش نسبت به قبل از مداخله، معني‌دار نبود (07/0P = ). آزمون Independent-t در زمينه خودكارامدي تفاوت معني‌داري بين دو گروه قبل از آموزش نشان نداد و بر خلاف افزايش نمره خودكارامدي بعد از مداخله اين اختلاف معني‌دار نبود (07/0P = ). نتيجه‌گيري: الگوي توانمند سازي خانواده محور در سالمندان منجر به ارتقاي سطح خودكارامدي، عزت نفس، تهديد درك شده و در نهايت كيفيت زندگي سالمندان گرديد. اجراي برنامه‌هايي با محوريت خانواده، در اين گروه سني توصيه مي‌گردد.

Background: Adult age is a sensitive period of human life and paying attention to the issues and needs of this stage is a social necessity. Regarding the specific needs of this period, considering the empowerment, dignity and self-efficacy in the elders is very important too which is frequently neglected. This study aimed to determine the effect of family-based interventions on the elders’ empowerment with emphasis on self-efficacy, self-esteem, perceive threat and quality of life of the elders in Isfahan, Iran. Methods: In this semi-experimental study, 64 elder people with the ability to perform routine and daily tasks without dependence on others and without systemic and restrictive diseases were chosen by available sampling method and were divided into two intervention and control groups. In intervention group, the pattern of family-based empowerment was trained and conducted in ten 45-minute sessions. The level of perceived threat, self- esteem, self-efficacy and life quality in both groups were evaluated before and after intervention through questionnaire. Chi Square, paired t and independent t were used for statistical analysis. Results: Statistical test of paired t test indicated the effect of using family-based empowerment pattern on significant increase of quality of life in intervention group compared to the control group (P < 0.01). Statistical test of independent t test showed a significant difference in intervention group and control group after conducting the program in the score of self-esteem (P < 0.001). While, this difference was not significant before intervention. Regarding self-efficiency, independent t-test did not show significant difference between the two groups before intervention. Despite the increase of self-efficacy score after intervention, this difference was not meaningful (P= 0.076) Conclusion: Regarding the findings of this research, we can conclude that it is possible to increase the level of self-efficacy, self-esteem, perceived threat and finally quality of life of the elders and pave the way for healthy aging and being healthy in this period family-based empowerment pattern regularly, consistently and with good acceptance by this age group