استفاده از مدلهاي چندگانه در كمي سازي سرعت ساقهروي گندم (رقم زاگرس)

Using Multiplicative Models to Quantify Stem Elongation Rate in Response to Temperature and Photoperiod a Case Study on Zagros Cultivar

نخستين گام در كم?يسازي فنولوژي، برآورد دقيق پارامترهاي تاثيرگذار بر فنولوژي گياه است كه اين پارامترها به طور عمده در ارتباط با دما و فتوپريود مي باشد. براي بررسي نحوه واكنش گندم رقم زاگرس به دما و طول روز آزمايشي با 7 تاريخ كاشت در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي اجرا شد. به منظور كم?يكردن واكنش سرعت ساقهروي گندم نسبت به دما و طول روز و برآورد پارامترهاي موثر برآن از 8 تابع دمايي شامل تابع مسطح، تابع لجستيك، تابع دندانمانند، تابع دو تكهاي، تابع منحني، تابع درجه دوم، تابع درجه سوم و تابع بتا در تركيب با 3 تابع طول روز شامل توابع درجه دوم، نمايي منفي و دوتكهاي 24 مدل براي توصيف تغييرات سرعت ساقهروي در مقابل دما و طول روز استفاده شد. براي انتخاب مدل برتر از ميان مدلهاي مختلف از جذر ميانگين مربعات خطا بين تعداد روز از سبزشدن تا ساقهروي (b و a) و ضرايب رگرسيون (R ضريب تبيين ( 2 (RMSE) مشاهده شده در برابر تعدا روز از سبزشدن تا ساقهروي پيشبيني شده استفاده شد. همچنين از داده هاي به دست آمده از يك آزمايش مستقل براي ارزيابي مستقل مدل استفاده شد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه بهترين مدل براي توصيف سرعت رابطه سرعت ساقهرفتن رقم زاگرس مدل درجه دوم– 7 درجه / درجه دوم است. براساس اين مدل مقدار دماي پايه گندم براي ورود به فاز زايشي 06 0/ 14 و 02 / سانتي گراد بود. مقدار طول روز بحراني و ضريب حساسيت به طول روز به ترتيب ساعت برآورد شد. بررسي اثرات دما و طول روز بر مرحله ساقهروي (مرحله گذر از فاز رويشي به زايشي) نشان داد كه واكنش اين رقم به طول روز از نوع روز بلند اختياري است. همچنين با استفاده از مدل برتر درجه دوم– درجه دوم، تعداد روز بيولوژيك مورد نياز از سبزشدن تا ساقهروي و سبزشدن تا 66 روز بيولوژيك برآورد شد. / 13 و 93 / رسيدگي فيزيولوژيك به ترتيب

The first step to quantify crop phenology is precise estimation of the parameters, which affect it. These parameters are mainly temperature and photoperiod. This study was conducted with seven sowing dates to quantify response of stem elongation rate (SER) to temperature and photoperiod in wheat (Zagros Cultivar). The regression models fitted to SER against temperature were flat, logistic, quadratic, cubic, dent-like, segmented, beta and curve models. Meanwhile, quadratic, negative exponential and segmented models fitted to SER against photoperiod (these models were used as 24 combined models to describe SER as a function of photothermal day). Root mean square of errors (RMSE), coefficients of determination and regression coefficients of predicted values versus observed ones were used to find the most appropriate model. Also, the phenological data obtained from an independent experiment were used for independent model evaluation. The results showed that quadratic-quadratic function was the best model to describe SER as a function of both temperature and photoperiod. Using this function, the base temperatures, critical photoperiod and photoperiod sensitivity coefficient were estimated as 7.06 °C, 14.19 h and 0.02, respectively. Study the effects of temperature and photoperiod on stem elongation phase indicated that Zagros cultivar has a quantitative or facultative long-day (LDP) response to photoperiod. Biological days required to pass from emergence to stem elongation and emergence to physiological maturity were estimated as 19.57 and 66.93, respectively.