برازش روابط علي- ساختاري ويژگي‌هاي شخصيتي با استرس و رفتار شهروندي سازماني با توجه به اثرات ميانجي

Study of the fitness of the causal-structural relations among personality traits, stress and organizational citizenship behavior considering the mediating effects of individual accountability

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسي اثر ميانجي رفتار پاسخگويي فردي در روابط علي ويژگي‌هاي شخصيتي با استرس و رفتار شهروندي سازماني بود. روش: به منظور انجام اين مطالعه نمونه‌اي به حجم 250 نفر عضو هيات علمي به روش نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي از سه دانشگاه دولتي انتخاب شدند. داده‌ها از طريق پرسشنامه‌هاي استاندارد پنج عامل بزرگ شخصيت نيو، استرس شغلي، رفتار شهروندي سازماني و پاسخگويي فردي جمع آوري گرديد. به منظور ارزيابي روابط از مدل‌يابي معادلات ساختاري استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه ويژگي شخصيتي با وجدان بودن با استرس رابطه منفي و معني دار؛ با پاسخگويي رابطه مثبت و معني دار و توافق پذيري با رفتار شهروندي رابطه مثبت و معني دار و با پاسخگويي رابطه منفي و معني دار دارد. همچنين نتايج نشان داد كه رابطه بين با وجدان بودن و استرس شغلي از طريق پاسخگويي ميانجيگري مي‌شود. نتيجه‌گيري: اين نتايج بر ضرورت بازشناسي نقش ميانجي پاسخگويي در بررسي رابطه علي ويژگي‌هاي شخصيتي با استرس و رفتار شهروندي تاكيد مي‌كند.

Introduction: The aim of the present study was to examine the mediating effect of individual accountability in causal relations among personality traits, stress and OCB. Method: 250 faculty members from three state universities were selected using random stratified sampling. The data were gathered through NEO big five factor inventories and stress, OCB and individual accountability questionnaires. To evaluate the relations among latent variables, measured in conceptual model, the Structural Equation Modeling was used. Results: The results showed that the personality trait of conscientiousness bears a negative and significant relation with stress, a positive and significant relation with felt accountability, and the personality trait of agreeableness bears a positive and significant relation with OCB and a negative and significant relation with accountability. The results also showed that the relation between conscientiousness and stress is mediated through accountability. Meanwhile, the mediating role of accountability in the relation between agreeableness and OCB was not confirmed. Conclusion: The results suggest on the necessity of reassessing the mediating role of accountability in surveying the causal relation among personality traits, stress and OCB