تحليل معناداري زبان دين از ديدگاه فراپوزيتويستي

Analysis of the Meaningfulness of the Language of Religion from the Trans-Positivistic Point of View

تحليل معناداري زبان دين يكي از مسايل مهم در حوزه زبان دين است. به رغم تعدد و تنوع ديدگاه‌هاي رايج در اين زمينه، وجه مشترك غالب در اين ديدگاه‌ها پذيرش ضمني معيارهاي پوزيتويستي معناداري زبان است. وجود ايرادات اساسي در اين معيارها و فروپاشي مكتب پوزيتويسم منطقي، زمينه طرح اين پرسش اساسي را فراهم مي‌سازد كه تحليل معناداري زبان دين چگونه و بر اساس چه پرسش‌هايي قابل بررسي است؟ در اين نوشتار ضمن مرور اجمالي نظريات معناداري زبان دين، ابتدا تعريفي از معناداري زبان مطرح شده و پس از آن بر اساس تعريف ياد شده، معناداري زبان دين در سه محور امكان معناداري زبان دين، امكان گنجايش معاني وحياني در قالب الفاظ و گزاره‌هاي بشري و امكان درك معاني وحياني از سوي مخاطب مورد بررسي قرار گرفته است.

Analysis of the meaningfulness of the language of religion is one of the most important issues concerning the language of religion. Despite the multiplicity and variety of viewpoints common in this field, the prevailing common ground in these viewpoints is the implicit acceptance of the positivistic standards of the meaningfulness of language. The existence of basic criticisms to these standards and the collapse of logical positivism bring up the basic question as to how and on the basis of what questions the analysis of the meaningfulness of the language of religion is examinable. Reviewing briefly the theories concerning the meaningfulness of the language of religion, this article first presents a definition of the meaningfulness of language, and then, on the basis of this definition, examines the meaningfulness of the language of religion on three pivots, i.e. the possibility of the meaningfulness of the language of religion; the possibility of incorporating the revelatory meanings into human words and propositions; and the possibility of understanding the revelatory meanings by the addressee.