نياز سنجي و پاسخ گويي وارثان پيامبر (ص) به مقتضيات زمان

A plan for conducting needs analysis and offering solutions by the heirsof the prophet

شك نيست كه مهم ترين رسالتي كه حوزه هاي علميه به عهده دارند، تبليغ و تبيين معالم ديني است كه همان نيز هدف غايي طلاب در تحصيل علم است. بديهي است كه اين هدف محقق نمي شود، مگر در قالب نيازسنجي و پاسخ گويي به مسايل ديني مردم. نويسنده در پي درك اين وظيفه از سويي، و درك واقعيت موجود در جامعه‌ي پيشرفته و توسعه يافته از سوي ديگر و گستردگي نيازهاي نوپديد بر آن است تا با الهام گيري از نقش مسووليت مند استاد شهيد آيت الله مطهري? مبادرت به ترسيم طرحي ورزد كه متناسب با توسعه‌ي مزبور پاسخ گوي نيازهاي ديني مردم باشد و به همين مناسبت نام آن را «طرح نيازسنجي و پاسخ گويي وارثان پيامبر?» انتخاب نموده است. به نظر نويسنده عالم ديني اگر چه در برخي از آموزه هاي ديني همچون كعبه تلقي شده است كه مردم وظيفه دارند به سوي او بروند، ليكن نظر به مقتضيات زمان حاضر تمسك به اين آموزه، قطعاً به معاندان يا مبلغان ساير اديان و مذاهب فرصت شكار نسل نو و تسخير قلمرو اسلام را مي دهد، چه آن كه به قول امام علي? «من نام لم ينم عنه»؛ و خداوند هيچ عذري را از ما نخواهد پذيرفت. روي اين اصل، آن چه به عنوان وارثان پيامبر? همچون تكليف شرعي بر دوش روحانيت سنگيني مي كند و لزوم التفات به خود را اعلام مي نمايد، انجام دو برنامه ي همزمان است: 1 ) مساله شناسي همچون گشت شناسايي به منظور استقبال از مسايل؛ 2 ) بيداري و قيام به اداي وظيفه ي پاسخ گويي به مسايل و شبهات نوظهور. قيام به وظيفه ي پاسخ گويي در برابر مسايل جامعه نيز به دو صورت ممكن است: 1 ) قيام انفرادي همچون اداي تكليف عيني؛ 2 ) قيام جمعي همچون يك نهضت تشكل يافته. شك نيست كه اداي هر كدام، موقعيت و جايگاه خاص خود را مي طلبد، چنان كه انجام هر كدام در جاي ديگري نيز خطا تلقي مي شود و آن چه در پيش رو داريد تلاشي در اين جهت است. با اين توصيف، نوشتار حاضر از دو بخش عمده تشكيل مي شود؛ بخش اول، ترسيم كلي طرح يادشده و نيز ارايه‌ي چند نمونه از عرصه هاي نيازمند كار. بخش دوم اشاره به اهم مسايلي است كه در شيوه‌ي كار استاد تشخص دارد و برخي هنوز به قوت خود باقي و نيازمند پرداخت مي باشد.

T he most important mission of the seminary is no doubt the interpretation and spread of religious knowledge, which is the ultimate goal of any seminary student. This mission will not be accomplished without doing needs analyses and addressing the religious questions raised by the people. The writer of this paper, inspired by the responsible social role played by Martyr Motahari, and based on an understanding of the present situation of the developed society and the ever-increasing needs, has offered a plan that would respond efficiently to the religious needs of the society. For this reason, the writer has named the plan as “A Plan for conducting needs analysis and offering solutions by the heirs of the Prophet”. The writer argues that while the religious scholar is like the Ka’bah, to whom Muslims are obliged to turn in times of need, but in the present circumstances, this allows secular groups or followers of other religions to hunt the young generation. It is thus the duty of religious scholars as heird of the Prophet to go to people. According to the writer, religious scholars have two important obligations: to find out the polemical issues and to address these issues.