بررسي اثر سال و منطقه بر عملكرد علوفه شبدر لاكي و ديگر گونه‌هاي شبدر

Assessment of year and location effect on crimson clover forage yield and others clover spcies

به‌منظور بررسي اثر سال و منطقه بر پتانسيل توليد علوفه شبدر لاكي و ديگر گونه‌هاي شبدر در تاريخ‌هاي مختلف كاشت، اين آزمايش به‌صورت اسپليت پلات در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با 12 تيمار و چهار تكرار در كرج، دزفول و اصفهان اجرا گرديد. تاريخ كاشت در چهار سطح به عنوان كرت اصلي و ارقام شبدر در سه سطح به عنوان كرت فرعي در نظر گرفته شد. نتايج تجزيه مركب سه ساله نشان داد كه اثر سال، تاريخ كاشت، رقم و اثر متقابل سال × رقم، سال × تاريخ كاشت، تاريخ كاشت × رقم و سال × تاريخ كاشت × رقم (به جز علوفه خشك) از نظر عملكرد علوفه تر و علوفه خشك معني‌دار است. مقايسه ميانگين تيمارها نشان داد كه منطقه كرج با 07/65 تن علوفه تر، 51/12 تن در هكتار علوفه خشك،تاريخ كاشت اول شهريور با 43/66 تن علوفه تر و 90/11 تن در هكتار علوفه خشك و ارتفاع 66/50 سانتي‌متر و گونه شبدر برسيم با 49/79 و 26/15 تن در هكتار به ترتيب بيشترين عملكرد علوفه تر و خشك را دارد. مقايسه ميانگين اثر متقابل تاريخ كاشت × رقم نشان داد كه تيمار d2v2 (تاريخ كاشت 15 شهريور و شبدر برسيم رقم توليدي كرج) با 73/82 تن علوفه تر و 99/16 تن در هكتار علوفه خشك بهترين تيمار است.

In order to assess of year and location effect on forage production of crimson clover and others clover species in different planting dates, an experiment was carried out with 12 treatment, with four replications in RCBD at Karaj, Dezfoul and Isfahan regions. In this study planting dates were considerd as main plot in four levels (d1= 23 Aug. , d2= 6 Sep. , d3= 23 Sep. , d4= 7 Oct.) and clover cultivars as subplot in three levels (v1= Crimson clover , v2= Berseem clover, v3= Persian clover). The results of combined analysis of experiment demonstated that effects year, location, year x location, planting date, year x planting date, location x planting date (except dry matter yield) , year x location x planting date, species , year x species , location x species , year x location x species , planting date x species , year x planting date x species (except fresh yield) , location x planting date x species and year x locationg x plant date x species were significant different for fresh, dry matter yield and plant height. Mean comparison of treatments showed that Karaj region with 65.07 Tha-1 forage yield and 12.51 Tha-1 dry matter yield , 23 Aug. planting date with 66.43 , 11.90 Tha-1 and 50.66 cm plant height and berseem clover species with 79.49 , 15.26 Tha-1 and 68.30 cm were the best treatment from view forage and dry matter yield respectively. Meanwhile mean comparison of the interaction planting date x species showed that d2v2 with 82.73 Tha-1 fresh yield , 16.99 Tha-1 dry matter yield and 71.29cm plant height were the best treatments.