پديد آورندگان :
دشتي رحمت آبادي، اعظم نويسنده , , جليلي، مهدي نويسنده عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي مشهد ,
چكيده فارسي :
در مورد قدمت صنعت شيشه سازي در شام اختلاف نظر وجود دارد. بعضي آن را مربوط به دوره پس از اسلام و با الهام از صنعتگران رومي كه براي ساخت بناها در عصر اموي استخدام شده بودند، مي دانند، اما گروهي ديگر معتقدند پيشينه اين صنعت به قرن‌ها قبل از ورود اسلام به شام بر مي‌گردد و در عصر اسلامي با حمايت خلفا و اميران اين صنعت احيا شد وگسترش يافت و در بناهايي كه در عصر اموي وديگر دولت‌هاي اسلامي در شام ساخته شد مورد توجه قرار گرفت.
صنعت شيشه سازي در عصر فاطميان و زنگيان به اوج خود رسيد. به طوريكه شهرهاي دمشق، حلب، صور و رقه به عنوان مراكز ساخت شيشه مطرح بودند. در اين عصر مصنوعات شيشه‌اي از نظر تنوع تزيينات و ميناكاري و نقاشي با طلا بر روي آن رشد بي‌نظيري كرد. از نظر تنوع محصولات نيز انواع ظروف، گلدان، مجسمه، ظروف ادويه وعطردان و حتي قطعات شطرنج را شامل مي‌شد.
در عصر فاطمي شيشه‌هايي با كيفيت خوب، شفاف، سفيد و بدون خط توليد مي‌شد كه مورد استقبال طبقه مرفّه و تجار قرار گرفت و به عنوان يكي از محصولات مهم شام به نقاط مختلف جهان از شرق اسلامي گرفته تا اروپاي غربي صادر مي‌شد.
چكيده لاتين :
There is disagreement about the antiquity of glassmaking industry in Sham. Some trace it back to the post-Islamic era and regard it as being inspired by the Roman artisans who had been employed for constructing buildings in the Umayyad reign. Others, however, believe that this industry is traced back to centuries before Islam entered Sham and was restored and developed by the support of the Caliphs and Amirs during the Islamic era in the buildings constructed in the reign of the Umayyad and other Islamic governments in Sham.
Glassmaking industry reached its peak during the Fatimid and Zangid reigns so much that such cities as Damascus, Aleppo,
Tyrus, and Raqqa were known as the centers for glassmaking. In this era, glassware artifacts were highly flourished in terms of variety in decorating, enameling, and gilding on glass. Various glass products also included different kinds of utensils, vases, statues, spice and perfume containers, and even the chess pieces.
In the Fatimid period, clear and white glassware with fine quality and without line was produced and was welcomed by the wealthy class and the merchants. As one of the significant products of Sham, It was also exported to all parts of the world, from Islamic East to the Western Europe.
