نقش آموزه معاد در روش علوم انساني دستوري

در اين پژوهش، با پذيرش اثرگذاري آموزه‏هاي ديني بر علوم انساني در سه حوزه هدف، روش و مسايل، علوم انساني را به دو بخش توصيفي و دستوري تقسيم كرده و به بررسي نقش آموزه معاد در روش علوم انساني دستوري پرداخته‏ايم. در همين راستا با نقد روش‏هاي موجود در مطالعه علوم انساني از جمله اثبات‏گرايي، ابطال‏گرايي، تاريخ‏گرايي، هرمنوتيك ديلتاي و رياليسم انتقادي و بيان ناسازگاري آنها با اعتقاد به جهان آخرت، روش متناسب با آموزه معاد را بررسي كرده و به اين نتيجه رسيده‏ايم كه در علوم انساني دستوري، علاوه بر روش عقلاني، بهره‏گيري از روش وحياني نيز لازم است.

Recognizing the influence of religious teachings on the human sciences in the three fields of objective, method, and problems, the present article divides the human sciences into descriptive and prescriptive ones, and deals with the role of eschatology in the methodology of prescriptive human sciences. Criticizing the prevalent methodologies in the study of the human sciences, including positivism, falsificationism, historicism, Dilthey’s hermeneutics, and critical realism, and stating their incompatibility with believing in the hereafter, the article studies the methodology consistent with the idea of eschatology, and concludes that in studying prescriptive human sciences, it is necessary to benefit from revelational methodology as well as rational one