ارزيابي و مقايسه خستگي در كارگران شيفت ثابت و در گردش شركت نورد و توليد قطعات فولادي

Assessment and comparison of fatigue in shift workers of a rolling mill and a steel production company

مقدمه: خستگي يكي از عوامل بروز عوارض و بيماري‌ها و ايجاد حوادث ناشي از كار بوده و باعث كاهش بازدهي در كار مي‌گردد. هدف از اين مطالعه بررسي وضعيت خستگي كارگران شركت نورد و توليد قطعات فولادي استان تهران و مقايسه ميزان خستگي در دو شيفت ثابت و در گردش بود. روش بررسي: اين مطالعه از نوع توصيفي – تحليلي بوده كه بر روي 180 كارگر شركت نورد و توليد قطعات فولادي در دو شيفت ثابت (شيفت صبح) و در گردش (شيفت شب) صورت گرفته است. جمع‌آوري اطلاعات در اين مطالعه به صورت حضوري و با استفاده از چك‌ليست استاندارد، انجام پذيرفت. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد آناليز قرار گرفتند. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه بالاترين ميزان خستگي در كارگران شيفت ثابت و شيفت در گردش به ترتيب با امتياز 6 و 7 و سطح خستگي 4 قرار دارد. با استفاده از آزمون من ويتني ميانگين امتياز تمام نشانه‌هاي مرتبط با خستگي در كارگران شيفت در گردش از شيفت ثابت بيشتر بوده و از نظر آماري اين تفاوت معنادار مي‌باشد. مقايسه بين وظايف از نظر ميزان خستگي با استفاده از آزمون كروسكال واليس نشان داد كه بيشترين ميزان خستگي در قسمت انبار بود. نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد كه ميزان خستگي در كارگران مورد مطالعه بسيار بالاست و با استفاده از تمهيداتي مانند كاهش ساعات كاري، استراحت و نرمش در حين كار، توجه كافي به نيازهاي انساني كارگران و بهبود نظام كاري مي‌توان اين معضل را كاهش داد.

Background: High levels of fatigue in the workplaces can lead to reduced productivity, and increase the risk of accidents and injuries. Purpose of this study was to assess and compare the fatigue levels among fixed-dayshift and rotating-shift workers of a rolling mills and steel production company in Tehran. Methods: The study included 180 workers with fixed- and rotating-shift schedules. The method involved in our survey data collection was using standard questionnaires by face-to-face surveys. Results: Results showed that maximum level of fatigue for both groups is 4. Fatigue level between fixed-day shift and rotating-shift workers was statistically significant; the degree of fatigue was higher in rotating shift workers. All symptoms associated fatigue in rotating shift workers were more severe than other, and statistically was significant. Comparison between tasks showed the most exhausting task is warehouse. Conclusion: Results show that level of fatigue is high in the companyʹs personnel, so adopting proactive measures such as reducing working hours, doing regular rest and exercise during working time, paying sufficient attention to humanitarian needs and improving work system can be helpful.