تعيين الگوي بهينه كشت با توجه به محدوديت منابع آب زيرزميني در دشت كوار

Determine the Optimal Cropping Pattern Due to Llimited Groundwater Resources in Kavar Plain

محدوديت منابع آب و خاك بخاطر موقعيت جغرافيايي و اقليمي كشور از يك طرف و اهميت تحقق‌پذيري آرمان خودكفايي از سوي ديگر، بهره‌برداري بهينه از منابع آب و خاك را امري اجتناب ناپذير مي‌سازد. يكي از راه‌حل‌هاي اقتصادي در اين زمينه، برنامه‌ريزي جهت دستيابي به سطح بهينه مصرفِ منابع آبي همراه با بهينه‌سازي فعاليت‌هاي زراعي مي باشد. مطالعه‌ي حاضر در راستاي اين هدف با استفاده از داده‌هاي سري زمانيِ قيمت و عملكرد طي سال‌هاي 1388-1378 و اطلاعات پرسشنامه‌اي (1390-1389) در دشت كوار واقع در استان فارس، تعيين الگوي بهينه‌ي كشت و ميزان بهينه آبِ كشاورزي مورد نياز را با استفاده از مدل برنامه‌ريزي رياضي مورد توجه قرار داد. نتايج حاكي از آن است كه هدف حداكثر سود در مقايسه با هدف حداكثرسازي مطلوبيت، سود بيشتري ايجاد مي‌كند اما ميزان مصرف آب آن نيز بيشتر است. همچنين ميزان مصرف آب با ريسك‌گريزي زارع رابطه عكس دارد و بهره‌بردار ريسك‌گريز از تمامي امكانات آبي خود استفاده نمي‌كند.

Due to limitation of available water and soil resources on the one hand, and the Iranian goal of self-sufficiency in irrigation and agricultural products on the other hand, the challenge of optimizing the utilization of these resources has become more significant, One of the economic solutions to the issue is to plan to achieve the most optimum level of water use along with optimizing farming activities. The present study –aimed at determining the optimal cropping pattern and the optimal level of water consumption in the Kavar plain of Fars. Using time series data for price and yield of agricultural products between 1999-2009 as well as the data set collected from a questionnaire, the mathematical programming models were applied. The results show that the goal of maximizing profit makes a higher profit, ,compared to the goal of maximizing utility, however the former goal consumes more water. Furthermore, water consumption and the characteristic of risk averse are inversely related, and as a result, risk adverse farmers do not use all of their water resources.