اعتماد اجتماعي، رهاورد هنجارهاي ديني و ارزش‌هاي اخلاقي (جامعه آماري: استادان و كاركنان و دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال)

Social Trust as a Product of Religious Norms and Ethical Values

در دنياي معاصر بسياري معتقدند كه اعتماد با ارزش‌هاي مشترك گروه‌ها ارتباط دارد و به اعتماد اجتماعي و نقش آن در انسجام جامعه با رويكرد فرهنگ‌گرايانه پرداخته مي‌شود. در اين مقاله در پي آن‌ايم كه آيا دين‌داري و مقبوليت اجتماعي و رعايت اخلاقيات، در حكم ارزش‌هاي مشترك جامعه، تبيين‌كننده اعتماد اجتماعي‌اند؟ رويكرد اين مقاله توصيفي ـ علّي و روش‌ پيمايشي‌ است. جامعه آماري شامل‌ استادان و كاركنان و دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال و ابزار‌ گرد‌آوري اطلاعات پرسش‌نامه است‌ كه پس از بررسي روايي و پايايي، با حجم نمونه 1212 نفر در 1389 اجرا شد. انتخاب نمونه با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي طبقه‌بندي تصادفي صورت گرفته است‌. يافته‌هاي توصيفي حاكي از آن است كه اعتماد اجتماعي 23% پاسخ‌گويان در سطح بالاست. با آن‌كه رعايت ارزش‌هاي اخلاقي در جامعه در سطح بالا فقط به ميزان 14% است، 84% آنان مقبوليت اجتماعي و 74% دين‌داري خود را در سطح بالا ارزيابي كرده‌اند. يافته‌هاي استنباطي حاكي از آن است كه اعتماد اجتماعي با هر سه متغير رابطه‌اي معنادار، مستقيم، و قوي دارد. دين‌داري بيش‌ترين تاثير را در اعتماد اجتماعي دارد و پس از آن، به‌ترتيب متغيرهاي مقبوليت اجتماعي و رعايت اخلاقيات در اعتماد موثرند. در مدل علّي تحقيق، دين‌داري علاوه‌بر تاثير مستقيم در مسير رعايت اخلاقيات و مقبوليت اجتماعي در اعتماد اجتماعي موثر بوده است.

It is said that trust and common values are interrelated, and that play role in social trust and social cohesion. In this article we wish to find out if religiosity, social acceptability and observance of morality as common values in the society, determine the social trust. The study is descriptive and causative and the method is survey. The population that sample of study is taken from consists of the students, teacher and other employees of the Azad University in Tehran. The sample is drawn through allocation random sampling. A questionnaire is used to collect data from 1212 individuals in 2010. The findings indicate that 32% of the respondents have high social trust. Though only 14% had high morality and observed ethical values, yet 84% had a high level social acceptance. The citizens’ religiosity was 74% which is high too. The findings indicate that social trust has significant strong and direct relationship with three variables: religiosity has the highest impact, and the other influencing factors are respectively, social acceptance and observance of morality. Religiosity influences social trust besides other influences.