تعيين عوامل پيش بيني كننده تغييرات خلق و خوي در مصرف‌كنندگان قرص‌هاي جلو گيري از بارداري

Factors predicting mood changes in oral contraceptive pill users

بيش از 100ميليون زن در سراسر جهان از قرص‌هاي جلوگيري از بارداري استفاده مي‌كنند و تغييرات خلق و خوي به عنوان اولين دليل قطع مصرف قرص‌ها به شمار مي‌رود. اين پژوهش توصيفي ـ تحليلي با هدف بررسي تاثير قرص‌هاي جلو گيري از بارداري بر سلامت خانواده روي 500 زن 49-15 سال مصرف كننده قرص منوفازيك LD(low dose) تحت پوشش دو مركز بهداشت غرب و شرق اهواز به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي در سال 1390 انجام شد. اطلاعات مورد نياز با تكميل پرسشنامه به روش مصاحبه چهره به چهره جمع‌آوري گرديد. آزمون رگرسيون لجستيك ارتباط بين تغييرات خلق و خوي و ديگر عوامل را تعيين نمود. بر اساس نتايج بين تغييرات خلق و خوي و عواملي مانند خودكارآمدي)001/0, P=94 /0-80/0 CI= 95%, 87/0=(OR ، آموزش نحوه كنترل عوارض جانبي قرص )009/0, P=80 /2-15/1 CI= 95%, 80/1= (ORو محل سكونت) 03/0, P=20 /6-06/1 CI= 95%, 57/2=(OR رابطه معنادار برقرار بود. بر اين اساس به ازاي هر واحد خودكارآمدي 13درصد از بخت ايجاد تغييرات خلق و خوي كاسته شد. كساني كه آموزش نديده بودند 8/1 برابر بيشتر در معرض تغييرات خلق و خوي بودند، و شهر نشيني به روستانشيني حدود 5/2 برابر بخت ايجاد تغييرات خلق و خوي را در مصرف‌كنندگان قرص افزايش داد. زنان مصرف‌كننده قرص LD در مدت مصرف تغييرات خلق و خوي را تجربه مي‌كنند و آموزش نحوه كنترل عوارض جانبي و افزايش خودكارآمدي مهمترين عوامل پيش بيني‌كننده تغييرات خلق و خوي هستند.

Objective (s): over 100 million women worldwide are using oral contraceptives pills (OCP) and mood changes were being as the primary reason for OCP discontinuation. The purpose of this study was to determine the prevalence and predisposing factors to mood change in oral contraceptive pills users. Methods: This was a cross-sectional study of 500 women aged 15-49 years old using low dose (LD) pills attending family planning centers in Ahwaz, Iran in year 2012. Data were collected via face-to-face interviews using a structured questionnaire including items on demographic, self-efficacy and mood change. Both univarate and multiple logistic regression analyses were performed to assess the relationship between OCP use and the independent variables. Results: In all 31% of women (n =153) reported mood change due to OCs use. The results of logistic regression revealed that education (OR =1.80, 95% CI=1.15-2.80, P =0.009), place of living (OR =2.57, 95% CI=1.06-6.20, P =0.03), and self-efficacy (OR =0.87, 95% CI=0.80-0.94, P =0.001) were significant predictors of mood change. Conclusion: The findings indicated that the prevalence of mood changes due to OCP use was relatively high among Iranian women. In addition the findings showed that education on side effects and self-efficacy was important predicting factors for mood changes. Indeed implementing educational programs and increasing self-efficacy among women are recommended.