تحليلي بر هموارسازي مالياتي و پايداري سياست مالي در اقتصاد ايران:(نقش سركوب مالي و منابع طبيعي)

( The Role of the Financial Repression and Natural Resourses)An Analysis of the Tax Smoothing and Fiscal policy Sustainability in Iranian Economy

دو مساله پايداري سياست مالي و هموارسازي سياست مالي در تيوري اقتصادي از اهميت ويژه اي برخوردارند. از يك طرف بررسي هاي پايداري مالي الزام مي كند كه مخارج دولت در بلندمدت از طريق مالياتها تامين مالي شود. از طرف ديگر، هموار سازي مالياتي اشاره به آن دارد كه هزينه هاي مديريتي و زيان اجتماعي تغييرات مالياتها بايد توسط دولت بهينه سازي (حداقل) شود. مقاله حاضر نيز با درنظر گرفتن اين دو چالش مهم دولت، بدنبال بررسي وجود يا عدم وجود هموارسازي مالياتي و پايداري مالي در اقتصاد ايران در دوره 1386-1350 مي باشد. آزمون فرضيه هموارسازي مالياتي در اقتصاد ايران، پس از تعديل مدل بارو (1979) به گونه اي كه شامل درآمدهاي نفتي نيز بشود، نشان مي دهد كه عواملي مانند سركوب مالي نقش مهمي در عدم توجه دولت به مساله هموارسازي مالياتي داشته است. همچنين، بررسي هاي صورت گرفته با استفاده از تخمين زن FMOLS نشان مي دهد كه علي رغم فرضيه مبني بر گرايش دولت براي به تعويق انداختن اخذ درآمدهاي مالياتي در ايران، اين فرضيه را نيز بر اساس برآورد مدل مورد نظر و آزمونهاي آماري مي توان رد كرد.

دو مساله پايداري سياست مالي و هموارسازي سياست مالي در تيوري اقتصادي از اهميت ويژه اي برخوردارند. از يك طرف بررسي هاي پايداري مالي الزام مي كند كه مخارج دولت در بلندمدت از طريق مالياتها تامين مالي شود. از طرف ديگر، هموار سازي مالياتي اشاره به آن دارد كه هزينه هاي مديريتي و زيان اجتماعي تغييرات مالياتها بايد توسط دولت بهينه سازي (حداقل) شود. مقاله حاضر نيز با درنظر گرفتن اين دو چالش مهم دولت، بدنبال بررسي وجود يا عدم وجود هموارسازي مالياتي و پايداري مالي در اقتصاد ايران در دوره 1386-1350 مي باشد. آزمون فرضيه هموارسازي مالياتي در اقتصاد ايران، پس از تعديل مدل بارو (1979) به گونه اي كه شامل درآمدهاي نفتي نيز بشود، نشان مي دهد كه عواملي مانند سركوب مالي نقش مهمي در عدم توجه دولت به مساله هموارسازي مالياتي داشته است. همچنين، بررسي هاي صورت گرفته با استفاده از تخمين زن FMOLS نشان مي دهد كه علي رغم فرضيه مبني بر گرايش دولت براي به تعويق انداختن اخذ درآمدهاي مالياتي در ايران، اين فرضيه را نيز بر اساس برآورد مدل مورد نظر و آزمونهاي آماري مي توان رد كرد.