عرفان اسلامي و دلالت هاي آن در حيطه ي روانشناسي ازدواج و خانواده

Islamic mysticism and its implications for psychology of marriage and family

عرفان اسلامي به عنوان يكي از مهمترين و پرنفوذترين نحله هاي فكري مسلمانان در طول تاريخ، مكتبي است كه به صراحت از عشق صحبت به ميان مي آورد. موضوع عشق مجازي و و حقيقي و نقش آن در معرفت و رشد و تعالي انسان و رسيدن انسان به خداوند، ازجمله اركان بنيادي عرفان اسلامي به حساب مي آيد. از سوي ديگر چنين به نظر مي آيد كه طريقت عرفان، سير انفسي و كاملا فردي است و به تبع آن به مناسبات و روابط اجتماعي ارتباط چنداني ندارد. اين در حالي است كه تامل در مفهوم عشق و سير آن از مجازي به حقيقي، اشتباه اين برداشت را نشان مي دهد. لذا با توجه به اينكه ازدواج و نهاد خانواده ازجمله مهمترين، گسترده ترين و نخستين شكل تعامل اجتماعي بشمار مي رود، اين پرسش قابل طرح است كه بين عرفان اسلامي و ازدواج و خانواده چه نسبتي را مي توان در نظر گرفت؟ با توجه به اين مسيله، هدف از اين مطالعه عبارت است از استنتاج تلويحات عرفان اسلامي در حيطه ي روانشناسي ازدواج و خانواده. با در نظر گرفتن اين هدف، پرسش اين مطالعه عبارت است از اينكه دلالت هاي عرفان اسلامي در حيطه ي روانشناسي ازدواج و خانواده چه هستند؟روش اين پژوهش عبارت است از روش تحليلي –استنتاجي كه از زمره ي روش هاي مطالعات فلسفي به حساب مي آيد. نتايج اين پژوهش حكايت از آن دارند كه مطابق با نگاه عرفان اسلامي، بنيان ازدواج و تشكيل خانواده، پديدآيي عشق و رشد آن است. به ديگر سخن، ازدواج و خانواده محملي براي سير عشق از مجاز به حقيقت مي باشد. از سوي ديگر، عشق در ازدواج و خانواده، بستر مناسبي را براي آگاهي از خلال توجه به ديگري فراهم مي آورد. خودشناسي نيز مقدمه ي آگاهي بشمار مي رود.

Islamic mysticism as one of the most important and effective Moslems’ thinking approach during the history, discusses on love explicitly. Virtual and real love and their role in episteme and also human achievement to God, is as one of the basic foundations of Islamic mysticism. On the other hand, family is the most common and initial institution which human involves it. So, the main aim of this study is to deduce the Islamic mystical implications for area of psychology of marriage and family. The following question of this paper is: what are the Islamic mystical implications for psychology of marriage and family? The analytical-deductive method which is related to philosophical studies has been used in this study. The results show that, the essence of marriage and family is to emerge the love and then it’s development according to Islamic mystical approach. In the other words, marriage and family is recognized as a context for moving from virtual love to achieve real one. Also, love in marriage and family is a suitable way for self-awareness through considering" others" .Therefore, self-awareness is an introduction for God-awareness.