تاثير آموزش تن آرامي به مادران باردار بر كيفيت زندگي و شدت اندوه بعد از زايمان

Effect of Relaxation Training to Pregnant Mothers on Quality of life and Postpartum Blues

مقدمه: تغييرات جسمي و روحي ايجاد‌شده در دوران پس از زايمان، بر روان و كيفيت زندگي مادر تاثير مي‌گذارند. اندوه پس از زايمان ازجمله عوارضي است كه مي‌تواند بر سلامت جسمي و رواني او تاثير گذارد، بنابراين پيشگيري از آن مي‌تواند در سلامت رواني خانواده موثر باشد. هدف اين مطالعه بررسي تاثير آموزش تن‌آرامي به مادران باردار بر كيفيت زندگي و شدت اندوه پس از زايمان مي‌باشد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه يك پژوهش كارآزمايي باليني است كه در آن 84 نفر از زنان باردار مراجعه‌كننده به بيمارستان‌هاي حافظ و شوشتري شهر شيراز، طي سال 1389 به‌صورت تصادفي به دوگروه آزمايش و شاهد تقسيم شدند. به گروه شاهد فقط مراقبت روتين و به گروه آزمايش علاوه‌بر آن، آموزش تن‌آرامي نيز ارايه گرديد. درنهايت در روزهاي اول و دهم بعد از زايمان، شدت اندوه با استفاده از ابزار خودسنجي افسردگي زونگ و كيفيت زندگي توسط مقياس اختصاصي كيفيت زندگي سنجيده‌ شد. نتايج: دو گروه آزمايش و شاهد، ازنظر متغيرهاي دموگرافيك و مامايي تفاوت آماري معناداري نداشتند (05/0P > ). نتايج پژوهش، اختلاف آماري معناداري را در شدت اندوه در گروه آزمايش و شاهد در روز اول و دهم نشان مي‌دهد (05/0P < ). همچنين در بازه زماني ذكر‌شده، اختلاف معناداري در ابعاد احساس مادر خود و فرزندش در مقياس كيفيت زندگي درگروه آزمايش نسبت‌به گروه شاهد وجود دارد (05/0P < ). نتيجه‌گيري: براساس پژوهش حاضر، به‌نظر‌مي‌رسد مداخله تن‌آرامي روشي بي‌خطر، مفيد و بدون هزينه در كاهش شدت اندوه و ارتقاي كيفيت زندگي پس از زايمان در مادران مي‌باشد، بنابراين باتوجه‌به فوايد بسيار آن بر بهبود سلامت رواني مادر، انجام آن بعد از زايمان به كليه مادران توصيه مي‌گردد. واژه‌هاي كليدي: مادران باردار، تن‌آرامي، كيفيت زندگي، اندوه پس از زايمان.

Introduction: In the postpartum period, mothers are exposed to some potential complications and their health many decrease. The aim of this study was to investigate the effect of relaxation on postpartum blues and quality of life. Methods: In this clinical trial study, 84 pregnant women who referred to health centers of Shiraz (2010) were selected through a simple sampling method and were randomly assigned to case and control groups. The relaxation was taught to the case group whereas nothing was taught to control groups. Severity of postpartum blues was evaluated by Zung self rating depression scale on the 1st and 10th days after birth in case and control groups and quality of life was evaluated as well. Results: There was not statistically significant difference between two groups with regard to demographic and obstetric variables (P > 0.05). Mean of postpartum blues on the 1st day and 10th day after delivery showed a significant difference between case and control group (P < 0.05). The mean score of quality of life subscales (Feelings of mothers to herself and mother towards her child) were significantly higher in case group and there was a significant difference between the two groups in this regard (P < 0.05). Conclusion: The results of this study showed that relaxation training to pregnant mothers was effective in decreasing postpartum blues severity and it was beneficial to mothers’ health and quality of life. Therefore, it is a simple, useful and cost free method to improve postpartum blues and its application is recommended for improving maternal psychological health.