بررسي عملكرد دانه و صفات تغذيه‌اي در لاين‌هاي اميد‌بخش تريتيكاله و رقم جديد سناباد

Study of Grain Yield and Nutritional Characteristics in Triticale Promising Lines and the Sanabad Cultivar

به منظور ارزيابي عملكرد و صفات انرژي متابوليسم و تركيبات ضد تغذيه‌اي لاين‌هاي اميد‌بخش تريتيكاله كه حاصل انتخاب از چندين دوره آزمايشات سازگاري بودند، 13 لاين و رقم در سال زراعي 1388-1387 در قالب طرح آماري بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه‌هاي كرج و گنبد كشت شدند. در سال بعد جهت تعيين انرژي متابوليسم و تركيبات ضد تغذيه‌اي در موسسه علوم دامي مورد بررسي قرار گرفتند. براي انجام آزمايشات بيولوژيكي از 39 قطعه خروس بالغ (سالم) نژاد رد آيلندرد استفاده گرديد. هر خروس به صورت مجزا در يك قفس نگهداري شد و براي هر تيمار (خوراك آزمايشي) سه خروس (تكرار) در نظر گرفته شد. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه بين ژنوتيپ‌ها از نظر عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيكي اختلاف معني‌داري وجود نداشت ولي از نظر دوره پر شدن دانه، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و ارتفاع گياه اختلاف معني‌دار بين لاين‌ها و ارقام مورد بررسي ديده شد. نتايج همچنين نشان داد كه بين لاين‌هاي تريتيكاله از لحاظ مقدار انرژي قابل متابوليسم اختلاف معني‌دار وجود داشت و لاين‌هاي 9-85-ET، 15-84-ET، 3-79-ET و 4-79-ET داراي انرژي قابل متابوليسم بيشتري نسبت به ديگر لاين‌ها بودند كه با توجه به صفات عملكردي مطلوب، به عنوان بهترين لاين‌ها مشخص گرديدند و جهت معرفي به كشاورزان در آزمايشات آنفارم و تحقيقي ترويجي شركت داده شدند. رقم جديد تريتيكاله سناباد از نظر تركيبات ضد تغذيه‌اي آرابينوزايلان، داراي كمترين مقدار نسبت به ديگر لاين‌هاي مورد آزمايش بود كه جهت استفاده براي طيور بسيار داراي اهميت مي‌باشد، اگر چه اين رقم داراي عملكرد دانه بالا و بيشترين شاخص برداشت نسبت به ساير لاين‌ها بود.

This study was conducted to evaluate 13 promising triticale lines and cultivars based on yield traits, metabolizable energy and anti-nutritional compounds. The experiment was carried out using a RCB design with three replications at the Seed and Plant Improvement Institute, Karaj and Gonbad, during 2008-2009 cropping season. These genotypes were studied in the next year, at the Animal Science Research Institute for their metabolizable energy and anti-nutritional compounds traits. Analyses of variance indicated significant differences for grain filling period, thousand kernel weight, harvest index and plant height traits. According to the final results the experimental lines ET-85-9, ET-84-15, ET-79-3 and ET-79-4 were superior in metabolizable energy and cultivar Sanabad had the lowest arabinoxylane and the highest grain yield; therefore, these lines were advanced to the next year for further studies under on- farm conditions.