روش‌هاي بهبود كيفيت نهال (افزايش شاخه‌دهي) در نهالستان

Methods of Improving Tree Crops Quality (Increasing of Branching) in the Orchardsʹʹ Nursery

كيفيت بالاي نهال در نهالستان عامل مهمي در زودباردهي و اندازه درختان در باغ مي‌باشد. كيفيت نهال با ميزان رشد پايه، تمايل رقم به توليد شاخه، شرايط آب و هوايي در طول فصل رشد، كارايي تيمارهاي مختلف افزايش‌دهنده شاخه‌زايي و دوره شروع رشد شاخه‌هاي جوان در ارتباط مي‌باشد. تعداد شاخه‌هاي جانبي فرصتي را براي تشكيل ساختار خوب درخت در آينده فراهم مي‌سازد. به علاوه ارتفاع، محل و زاويه باز شاخه‌ها عملكردهاي بيشتر و بهتري را نتيجه مي‌دهد. درختان با قطر بزرگ‌تر، بيشتر رشد كرده و عملكردهاي بالاتري در چهار تا پنج سالگي نسبت به درختان با قطر كوچك‌تر دارند. تعداد زيادي از ارقام تجاري، شاخه جانبي كمي را به واسطه غالبيت انتهايي قوي ايجاد مي‌كنند. سربرداري با كاهش غالبيت انتهايي، سبب تحريك به رشد جوانه‌هايي مي‌گردد كه ممكن است براي هميشه خفته بمانند. از طرفي سربرداري هميشه براي افزايش شاخه‌زايي نتايج رضايت‌بخشي را به دليل توسعه تعداد كم شاخه و زاويه بسته ايجاد شده در بر ندارد و كاربرد تنظيم‌كننده‌هاي رشد ممكن است الزامي باشد. بنزيل آدنين يكي از تنظيم‌كننده‌هاي رشد مي‌باشد كه به عنوان عامل شاخه‌زا در نهالستان‌ها و باغات جوان بكار مي‌رود. سيتوكينين‌ها از جمله بنزيل آدنين به تنهايي يا در تركيب با جيبرلين‌ها به منظور غلبه بر غالبيت انتهايي و افزايش توسعه شاخه‌هاي جانبي استفاده مي‌گردند. روش استفاده و غلظت مواد شيميايي براي دست‌يابي به نتايج قابل قبول فيزيولوژيكي در درختان ميوه مختلف اهميت دارد. در اين مقاله، با توجه به اهميت ارتقاي كيفيت نهال، به بررسي روش‌هاي افزايش توليد شاخه جانبي نهال در نهالستان پرداخته شده است.

The quality of plant stocks in the nursery has proven to be a key determinant factor in precocity of fruit bearing period and the size of tree crops. The quality of these trees is related to growth strength of the applied rootstock, the tendency of the cultivars to produce branches, the growth seasonʹs weather conditions as well as the efficiency of different treatments stimulating branching and the time of the growth of young shoots. The number of lateral branches provides the opportunity to obtain good tree architecture in the future. Moreover the height, location and the wide angle of laterals grantee earliness and higher yields. Larger caliper trees grow more and produce higher yield in 4-5 years as compared to the smaller caliper trees. Due to strong apical dominance, many economically important cultivars produce few lateral shoots in nursery by nature. The tip-pruning techniques can reduce apical dominance and hence induction of buds that might remain dormant. The techniques might not have been always resulted in satisfactory outcomes for an increase to branching because of induction of low numbers of lateral shoots and branch erectness; thus, application of bioregulators may considered to be necessary. Cytokinins such as benzyladenine (BA) alone, or in combination with gibberellins are of these bioregulators used to overcome apical dominance and to induce branching in nurseries and in young orchards. Also the application method and concentration of the chemicals are thought to be important for obtaining the desired physiological effect in various fruit trees. Regular application of plant growth hormones could increase the number of laterals that is reported for apples and cherry. In this article, considering the importance of improving the tree cropsʹ quality, emphasis was put on studying the methods of inducing of lateral shoots in the orchardsʹ nursery.