برآورد توليد درمنه دشتي (Artemisia sieberi) از طريق اندازه گيري ابعاد گياه (مطالعه موردي: جنوب غربي سبزوار)

Estimating the production of Artemisia sieberi through the measurement of plant’s dimensions (Case study: southwest Sabzevar)

تعيين ظرفيت مراتع از موارد مهم در مديريت آن به شمار مي رود و شناخت عامل هاي موثر در آن اهميت بسياري دارد. از آنجايي كه ميزان علوفه توليدي در يك دوره رويش مبناي محاسبه ظرفيت چرايي است، در اين پژوهش برآورد توليد با اندازه‌گيري ابعاد گياه مورد بررسي قرار گرفت. به‌منظور انجام تحقيق ابتدا رويشگاه درمنه تعيين گرديد، سپس 8 ترانسكت 50 متري با فاصله 10 متر از يكديگر به طور تصادفي- سيستماتيك در منطقه معرف در نظر گرفته شد. آنگاه در40 بوته از گياه درمنه كه داراي ابعاد مختلف بودند صفات ارتفاع و قطر تاج پوشش بوته يادداشت و توليد هر گونه در پاكت جداگانه قرار داده شد و پس از خشك شدن كامل توسط ترازو وزن گرديد. در نهايت داده هاي مربوط به توليد، ارتفاع، قطر تاج پوشش و حجم وارد نرم افزار SPSS شده و با دستور regression تجزيه و تحليل آماري روي داده ها انجام شد. نتايج نشان دادند كه بين توليد به عنوان متغير وابسته با حجم، سطح تاج پوشش و ارتفاع بوته ها به عنوان متغير هاي ثابت، همبستگي خطي معني داري در سطح احتمال يك درصد وجود داشته كه ضريب تبيين مربوط به هر كدام از روابط خطي موجود به ترتيب 88/0، 84/0 و 74/0 مي‌باشد. در نهايت مناسبترين رابطه خطي، رابطه توليد- حجم معرفي گرديد.

Determination of grazing capacity is considered as one of the most fundamental aspects of range management and understanding its effective factors is of utmost importance. Since the amount of forage production in a growth period is the basis for calculation of grazing capacity, in this research the estimation of production through the measurement of plant’s dimensions was investigated. For this purpose, the habitat of Artemisia sieberi was determined and then 8 transects of 50 m length were established with 10 m intervals by random-systematic method. The height and diameter of 40 species of Artemisia sieberi with different dimensions were recorded and the production of each species was clipped and weighted after drying. All data were analyzed by SPSS. Results showed that there was a significant linear correlation between production as a dependent variable and volume, canopy cover and height of Artemisia sieberi as independent variables (R2= 0.88, 0.84, and 0.74, respectively) at 1% probability level. Finally, the relationship between production and volume was identified as the best linear relationship.