تاثير برقراري همزيستي اكتوميكوريزايي بر خصوصيات فيزيولوژيكي و رويشي ريزقلمه‌هاي سفيدپلت (Bornm. Populus caspica)

Influence of ectomycorrhization on physiological and growth parameters of micropropagated Populus caspica Bornm.

امروزه با توجه به از بين رفتن جنگلهاي طبيعي به لحاظ فرسايش، تنش‌هاي محيطي و بهره‌برداري‌هاي بي‌رويه، نياز به برنامه‌هاي پژوهشي در امر بهينه‌سازي جنگلكاري‌ها ضرورت بيشتري نسبت به قبل دارد. در اين خصوص استفاده از قارچ‌هاي ميكوريز بسيار مورد توجه قرار گرفته است. به‌طوري‌كه هيف اين قارچ‎ها در ميان ريزوسفر گسترش مي‎يابد و موجب اصلاح و بهبود جذب آب و عناصر معدني از خاك مي‎گردد؛ بنابراين يك ارتباط قوي بين سيستم ريشه گياه و خاك برقرار مي‏شود. در نتيجه، گياهان ميكوريزايي نسبت به گياهان غيرميكوريزايي اغلب قدرت رقابت و توانايي بالاتري را براي رشد و نيز تحمل تنش‏هاي محيطي دارند. در اين تحقيق همزيستي اكتوميكوريزايي در شرايط درون شيشه‌اي روي ريزقلمه‌هاي سفيد پلت (Populus caspica) انجام شد تا امكان بهبود خصوصيات فيزيولوژيكي و رويشي و افزايش مقاومت آن در برابر خشكي، پس از انتقال به گلخانه در مرحله سازگار سازي مورد ارزيابي قرار گيرد. ازاين‌روگياهچه‌هاي سفيد پلت از طريق كشت بافت تكثير شدند، سپس برقراري همزيستي با قارچ Pisolithus tinctorius انجام شد. اندازه‌گيري ويژگي‌هاي فيزيولوژيك، رشد و وضعيت آبي گياه انجام گرديد تا تاثير قارچ ميكوريز روي اين ويژگي‌ها تعيين شود. نتايج اين تحقيق نشان داد كه برقراري همزيستي اكتوميكوريزايي روي گياهچه‌هاي سفيد پلت سبب افزايش ارتفاع ساقه، بيومس ريشه، ساقه و برگ، فتوسنتز، تعرق، هدايت روزنه‌اي و كلروفيل برگ شده و از سوي ديگر اثرات منفي تنش خشكي را كنترل نمود. بنابراين با توجه به بهبود وضعيت آبي، افزايش رشد و بيومس و اصلاح خصوصيات فيزيولوژيكي گياه تلقيح شده با قارچ ميكوريز در مقايسه با شاهد، مي‌توان برقراري همزيستي اكتوميكوريزايي را راهكاري نوين براي افزايش موفقيت نهال‌كاري در برنامه‌هاي احيايي معرفي نمود.

Currently, there is great concern over natural forests depletion because of erosion, stress and over-use., Developing Research programs is an essential approach for the reforestation and rehabilitation efforts; In this regard the application of mycorrhizas is a valuable method. The mycorrhizal fungal hyphae extend into the rhizosphere and improve the absorption of water and nutrients from the soil thereby providing a critical linkage between the plant root system and the soil. As a result, mycorrhizal plants are often more competitive and better able to growth and tolerate environmental stresses than nonmycorrhizal plants. The aim of this study was to figure out the influence of the ectomycorrhizal symbiosis on amelioration the performance of micropropagated Populus caspica in acclimatization process. After inoculation of micropropagated P. caspica with Pisolithus tinctorius, It was found that establishment of this symbiosis on plantlets of P. caspica enhanced seedling height, Biomass of root, shoot and leaves, photosynthesis, transpiration, stomatal conductance and leaf chlorophyll. These data indicate that mycorrhization improved the plant water relations, growth and performance; thereby ectomycorrhization has the ecological significance in sustainable plant production systems.