اثرات عصاره هيدروالكلي ميوه لگجي بر تغييرات هيستومورفولوژي پانكراس در موش صحرايي ديابتي شده

Effects of hydroalcoholic extract of Capparis spinosa on histomorphological changes of pancreas in diabetic rats

زمينه و هدف: مطالعات نشان داده است كه ميوه لگجي داراي خواص آنتي‌اكسيداني، كاهش‌دهنده قند خون و ضدّ درد و التهاب مي‌باشد. در پژوهش حاضر، اثرات عصاره هيدروالكلي ميوه لگجي روي تغييرات ميزان انسولين و هيستومورفولوژي پانكراس در موش‌هاي صحرايي بررسي گرديد. روش تحقيق: در اين مطالعه تجربي، تعداد 40 سر موش صحرايي نر نژاد ويستار (وزن 150- 200 گرم و سن 6 هفته)، به طور تصادفي به پنج گروه 8 تايي تقسيم گرديدند. به گروه‌هاي سوم، چهارم و پنجم، استرپتوزوتوسين تزريق شد و پس از 72 ساعت، به وسيله گلوكومتر ميزان گلوكز خون آنان مشخص گرديد. پس از 10 روز، به گروه‌هاي دوم، چهارم و پنجم روزانه به ترتيب: 30، 20 و 30 ميلي‌گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن، عصاره ميوه لگجي به مدت 3 هفته داده شد. در شروع و در طول دوره آزمايش، به طور هفتگي ميزان گلوكز خون اندازه‌گيري گرديد؛ همچنين ميزان انسولين در پايان آزمايش تعيين شد. مطالعات بافتي به منظور تعيين تعداد سلول‌هاي B و قطر جزاير پانكراس، با استفاده از رنگ‌آميزي هماتوكسيلين و فلوكسين (CHP يا Chromealum-hematoxylin-phloxine) انجام گرديد. داده‌هاي گردآوري شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS (ويرايش 13) و آزمون‌هاي آماري آناليز واريانس يك‌طرفه تجزيه و تحليل شد. يافته‏ها: كاهش معني‌داري در ميانگين تعداد سلول‌هاي B و قطر جزاير لانگرهانس در گروه كنترل مبتلا به ديابت نسبت به گروه كنترل شاهد مشاهده شد. بررسي‌هاي بافت‌شناسي نشان داد كه افزايش معني‌داري در قطر جزاير لانگرهانس، تعداد سلول‌هاي B و ميزان انسولين در گروه درمان شده با عصاره هيدروالكلي ميوه لگجي نسبت به گروه شاهد مبتلا به ديابت وجود دارد. نتيجه‏گيري: عصاره هيدروالكلي ميوه لگجي احتمالاً مي‌تواند در افزايش تعداد سلول‌هاي B و بهبود عملكرد پانكراس آسيب‌ديده موثر باشد.

Background and Aim: It has been shown that Capparis spinosa fruit has hypoglycemic, antioxidant, antiinflammatory, and analgesic properties. The aim of the present study was to determine the effects of Capparis spinosa fruit on histomorphological changes in pancreas after triggering diabetes mellitus in male rats. Materials and Methods: Forty Wistar rats (150- 200 g, 6 weeks of age) were randomly divided into five equal groups of 8 animals. Groups III, IV and V received intraperitoneal injection of streptozotocin. Blood glucose of the groups was measured, using a glucometer, after 72 hours. After 10 days, Group II, IV and V daily received 30, 20 and 30 mg/kg extract of Capparis spinosa respectively, for three weeks. Blood glucose was measured in the beginning of the study and at the end of every week. Besides, insulin of the blood was measured at the end of the study. The number of B cells and diameter of islets of Langerhans were determined using hematoxylin- phloxine staining. The collected data was analyzed by means of one-way ANOVA, using SPSS software (V: 13). Results: Mean number of B cells and diameter of the islets significantly decreased in the diabetic control group compared to the nondiabetic controls. Histological assessments showed a significant increase in the number of B cells, diameter of islets, and amount of insulin in groups treated with hydroalcoholic extract of Caparis Spinosa compared to the diabetic control group. Conclusion: Administration of Capparis spinosa extract could increase the number of B cells and improve the function of damaged pancreas in diabetic rats.