به كارگيري مرحله تحليل رفتاري الگوي پرسيد (PRECEDE) جهت بررسي كيفيت زندگي زنان يايسه بيرجند

Application of Behavioral Analysis phase of PRECEDE Model for Quality of Life Survey in Postmenopausal women in Birjand

زمينه و هدف: يايسگي، بيانگر پايان دوران باروري زنان بوده كه با كاهش استروژن مرتبط مي‌باشد و تاثير قابل ملاحظه‌اي بر كيفيت زندگي مرتبط با سلامت زنان دارد. هدف از اين مطالعه، بررسي برخي عوامل مرتبط با كيفيت زندگي زنان يايسه، بر اساس مرحله تحليل رفتاري الگوي پرسيد بود. روش تحقيق: اين مطالعه به صورت مقطعي و از طريق نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي، در مورد 200 زن يايسه سالم شهر بيرجند در سال 1390 اجرا گرديد. اطلاعات مورد نياز، توسط پرسشنامه كيفيت زندگي MENQOL و پرسشنامه سنجش عوامل مربوط به سازه تحليل رفتاري الگوي پرسيد، جمع‌آوري گرديد. تجزيه و تحليل داده‌ها از طريق نرم افزار SPSS(ويرايش 18) انجام گرديد. يافته‌ها: ميانگين سني افراد مورد مطالعه 26/5±26/54 سال و ميانگين سن وقوع يايسگي 86/2±89/48 سال به دست آمد. 5/38 درصد افراد مورد بررسي بي‌سواد بوده و 7 درصد آنها نيز از تحصيلات دانشگاهي برخوردار بودند. آزمون همبستگي پيرسون، همبستگي مثبت و معني‌داري بين كيفيت زندگي با نوع نگرش نسبت به پديده يايسگي، عوامل قادرساز و عوامل تقويت‌كننده نشان داد (01/0P < ). ضمناً ارتباط معكوس آماري، ميان كيفيت زندگي با آگاهي نسبت به يايسگي و نيز خودكارآمدي درك‌شده زنان يافت شد (01/0P < )؛ همچنين كيفيت زندگي زنان يايسه با سطح تحصيلات، ارزيابي از سطح درآمد و نيز ارزيابي وضعيت سلامت، ارتباط معني‌دار داشت. نتيجه‌گيري: فراهم‌نمودن دسترسي بيشتر به عوامل قادرساز، ايجاد نگرش مثبت و كمك به خلق گروه‌هاي حمايتي، گام‌هايي ضروري براي ارتقاي سلامت زنان در طي سال‌هاي يايسگي مي‌باشد.

Background and Aim: Menopause is a physiological event occurring in women at about the age of 50. It signals the end of the reproductive years and is associated with signs of estrogen deficiency having a considerable impact on women’s health-related quality of life. The aim of the present study was to investigate factors associated with quality of life in Postmenopausal women based on Behavioral Analysis phase of PRECEDE Model. Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted through stratified sampling on200 healthy postmenopausal women in Birjand in 2011. Necessary data was collected by means of two validated and reliable questionnaires, i.e. quality of life questionnaire(MENQOL) and a questionnaire for assessing factors based on Behavioral Analysis phase of PRECEDE Model Inferential and descriptive statistics via SPSS software(Version: 18) was used for data analysis. Results: Mean age of respondents was 54.26±5.26 years and mean age at menopause was 48.89±2.86. More than one third (38.5 %) of menopausal women were illiterate and 7%had University education. Pearsonʹs correlation coefficient indicated a positive relationship between quality of life and attitude toward menopause, enabling, and reinforcing factors; but there was a negative relationship between quality of life and knowledge about menopause and womenʹs perceived self-efficacy (P < 0/01). The final point to mention is that quality of life was significantly associated with education level, health condition, and economical status. Conclusion: Providing more access to enabling factors, which creates a positive attitude and helping to establish supporting groups is necessary to promote womenʹs health during menopause.