تاثير برنامه درماني مهارت‏هاي كاربردشناختي بر كودكان آسيب‏ديده شنوايي

The effect of the pragmatic therapy plan on hearing-impaired children

زمينه و هدف: برنامه‏هاي درماني محدودي در حوزه كاربردشناسي وجود دارند. اين برنامه‏هاي درماني مدون و مكتوب براي مراجع، تيم توانبخشي و درمانگران مفيد هستند. پژوهش حاضر با هدف طراحي يك برنامه درماني براي مهارت‏هاي كاربردشناسي در چهار حوزه نوبت‏گيري، حفظ موضوع، درخواست رفع ابهام، و همچنين و پاسخ به درخواست رفع ابهام و بررسي روايي محتوايي و اثربخشي باليني اين برنامه انجام شد. روش بررسي: برنامه درماني مهارت‏هاي كاربردشناسي با انجام تحقيقات كتابخانه‏اي طراحي شده و روايي محتوايي آن با نظرسنجي از كارشناسان به‏دست آمد. براي تعيين اثربخشي باليني برنامه، طرح تك‏موردي با خط پايه چندگانه و پيگيري استفاده شد. پنج كودك آسيب‏ديده شنوايي با روش نمونه‏گيري قضاوتي و به روش پلكاني وارد مطالعه شده و برنامه درماني در 16 جلسه براي آنها انجام شد. داده‏ها با استفاده از اندازه اثر و تحليل چشمي نمودارها تحليل شدند. يافته‏ها: برنامه درماني از نظر كارشناسان داراي روايي محتوايي بود. تحليل چشمي نمودارها نشان داد همه آزمودني‏ها در نوبت‏گيري، حفظ موضوع و پاسخ درخواست رفع ابهام، پيشرفت داشتند (اندازه اثر > 8/0)، به‏جز آزمودني‏هاي 1 و 4 كه اندازه اثر متوسط (8/0 > اندازه اثر > 2/0) ديده شد. در درخواست رفع ابهام، آزمودني‏هاي 2 و 4 پيشرفتي نداشتند و اندازه اثر براي آنها تعريف نشده بود ولي آزمودني‏هاي ديگر پيشرفت نشان دادند (اندازه اثر > 8/0). نتيجه‏گيري: برنامه درماني مهارت‏هاي كاربردشناسي روايي محتوايي داشته و روي مهارت‏هاي كاربردشناسي آزمودني‏ها، اثربخش بود.

Background and Aim: Pragmatic impairment is the main cause of communication difficulties in hearing-impaired children and teaching pragmatic skills in these children is too challenging for clinicians. Thus, creating written and formalized therapy plans can be useful for rehabilitation team, clients and therapists. Methods: A therapy-plan was designed and content validity of it was determined. A single case subject design (a multiple baselines research design) was used to determine the efficacy of the therapy plan to improve four domains of pragmatic in five hearing-impaired children (5 to 8 years). The experiment was divided into three phases including baseline, treatment and follow-up. Treatment phase consisted of 16 sessions and subjects were enrolled in the phase in stair way. The data were analyzed with effect size and visual analysis. Results: According to expertʹs opinions, the therapy plan of pragmatic skills was valid. Visual analysis of diagrams showed that all subjects progressed in turn-taking, topic maintenance and response to request for clarification domains and the effect sizes (ES) were high (ES > 0.8). Also, there were medium effect sizes (0.8?ES?0.2) in certain subjects. In request for clarification domain, some of subjects did not show desired improvement by visual analysis and effect sizes were medium. But, others showed improvement and had high effect sizes. Conclusion: The therapy plan of pragmatic skills can improve pragmatic skills of moderate-to-severe hearing-impaired children.