سطوح شواهد باليني در مقالات منتشر شده در مجلات علمي- پژوهشي علوم پزشكي ايران (1387-1373)

Levels of clinical evidence in published articles in Iranian Scientific Medical Journals (1994-2008)

زمينه و هدف: پزشكي مبتني بر شواهد بر استفاده صحيح از نتايج تحقيقات علمي بر بالين بيمار تاكيد دارد. در اين مطالعه به ارزيابي سطوح شواهد باليني مقالات منتشرشده در مجلات علمي- پژوهشي علوم پزشكي ايران در يك دوره پانزده ساله (1387-1373) پرداخته شده است. روش تحقيق: در اين مطالعه توصيفي، با روش نمونه‌گيري تصادفي منظم، سال‏هاي 1376، 1381 و 1386 به عنوان نمونه انتخاب و مقالات باليني منتشرشده در شماره‌هاي فرد مجلات علمي- پژوهشي علوم پزشكي كشور در آن سال‏ها استخراج شدند. اين مقالات بر اساس جدول سطوح شواهد باليني آكسفورد، از سطح يك (بالاترين) تا سطح چهار (پايين‌ترين)، رتبه‌بندي شدند. براي تحليل و مقايسه روند انتشار مقالات، از نرم‌افزار SPSS (ويرايش 5/11) و آزمون مجذور كاي در سطح معني‌داري 05/0P < استفاده شد. يافته‌ها: از 4497 مقاله منتشرشده در سه سال منتخب، تعداد 2860 مقاله باليني استخراج و سطوح شواهد آنها تعيين شد. مجموع مقالات سطوح يك تا سه از 9/19% در سال 1376 به 1/30% در سال 1386 افزايش داشته است كه روند رو به رشد شواهد باليني را در طيّ زمان نشان مي‌دهد (001/0=P). ميانه سطوح شواهد در دوره مطالعه از سطح سه به سطح دو تغيير يافته است. بيشتر مقالات باليني (7/59%) در هيچ‏يك از چهار سطح درجه‌بندي شواهد طبقه‌بندي نشدند. نتيجه‌گيري: سطح شواهد مقالات باليني مجلات علمي- پژوهشي علوم پزشكي ايران در طيّ دوره مطالعه به طور معني‌داري افزايش داشته است؛ بنابراين به نظر مي‏رسد كيفيت تحقيقات باليني در ايران بر اساس استاندارد پزشكي مبتني بر شواهد، روند رو به رشدي را پيموده است.

Background and Aim: Evidence Based Medicine (EBM) emphasizes on proper usage of the results of scientific research in the bedside for patients. This study evaluated the levels of clinical evidence in published articles in Iranian scientific medical journals over a fifteen-year period (1994-2008). Materials and Methods: In this descriptive study, the years 1997, 2002 and 2007 were selected using systematic random sampling method and all of the clinical articles published in odd numbers of Iranian medical journals in these 3-year were analyzed. These articles were categorized according to the Oxford Centre for EBM from level I (highest) to IV (the lowest). Data were analyzed by means of SPSS (version 11.5), using chi-square test at the significant level of P < 0.05. Results: Out of 4497 published articles in the selected 3-year, 2860 clinical articles were determined and evaluated. The total number of articles with levels I- III increased from 19.9% in year 1997 to 30.1% in year 2002 which indicate a significant growing of clinical evidence over the time (P=0.001). The median level of clinical evidence rating improved from 3 to 2 during the study period. The majority of clinical articles (59.7%) were classified as non-evidence. Conclusion: The level of evidence of clinical articles in Iranian scientific medical journals has improved significantly during the studied period. Therefore, it seems the quality of clinical research in Iran has been improved according to standards of EBM.