طراحي و تبيين مدل شناخت، سنجش و مديريت فرهنگ سازماني مورد مطالعه: يكي از نهادهاي انقلاب اسلامي

Designing and Explanation of a Model for Understanding, Measurement and Management of Organizational Culture Case Study of a Revolutionary Institution of Islamic Revolution

سازمان هاي بالنده و طلايه دار همواره در تلاش اند تا با آگاهي از ارزش هاي بي بديل فرهنگي خود در نيل به عملكردهاي ممتاز، از سازوكارهاي گوناگون علمي براي سنجش وضعيت و اعتلاي فرهنگ سازماني خويش بهره جويند. انديشمندان حوزه مديريت و سازمان براي سنجش و اندازه گيري فرهنگ سازماني، مدل‌ها، الگوها و گونه شناسي هاي مختلفي را ارايه نموده اند. مقاله حاضر با هدف طراحي الگوي بوميِ سنجش و مديريت فرهنگ سازمانيِ نهادهاي انقلاب اسلامي تدوين شده است. در اين مقاله تلاش شده تا با توجه به آموزه هاي ديني، تدابير رهبران انقلاب، نظريه‌ها و يافته هاي علمي دانشمندان، ابتدا ابعاد، مولفه‌ها و شاخص هاي فرهنگ سازماني بومي مورد شناسايي قرار گيرند؛ سپس به منظور سنجش روايي مدل، به مرحله آزمون گذاشته شوند. اين شاخص‌ها توسط خبرگان تحقيق، با اعتبار بالايي (%93/7) تاييد گرديد و متعاقباً پنج نوع فرهنگ سازمانيِ مكتبي، تحول گرا، تعالي گرا‏، آرمان گرا و قانون گرا شناسايي شد. برابر يافته هاي تحقيق، فرهنگ مكتبي با نمره 3/52 اولين رتبه و فرهنگ تحول گرا با نمره 2/96 آخرين رتبه را از منظر پاسخگويان سازمان مورد مطالعه، به خود اختصاص داده است.

In order to increase their awareness of their unique cultural values to achieve excellent performance, dynamic and leading organizations always try to use different scientific mechanisms to measure their situation and improve their organizational culture. Different models and patterns as well as typologies have been presented by thinkers and scholars of the field of management and organization for measuring and evaluating the organizational culture. The present paper is an attempt to design an indigenous model for measurement and management of organizational culture of institutions of the Islamic Revolution. Drawing on religious teachings, deliberations of the revolution’s leaders and scientific theories and findings, attempts have been made in the first place to identify the dimensions, factors and indexes of indigenous organizational culture. In the next step, the model is tested in order to check its validity.. The indexes have been acknowledged by experts with a high validity rate (93.7 percent). Ultimately, five types of organizational cultures were identified: ideological, developmental, excellence-oriented, idealist and law-abiding. The findings of the research indicate that ideological culture with 3.52 scores stands first and developmental culture with 2.96 scores stands last from the viewpoint of respondents.