انگشت‌نگاري DNA ارقام تجاري فندق (Corylus avellana L.) بومي ايران براي تهيه شناسه ژنتيكي

DNA Fingerprinting of Commercial Cultivars of Iranian Hazelnut (Corylus avellana L.) for Developing Genetic Barcode

به منظور تهيه شناسه يا باركد ژنتيكي ارقام تجاري فندق ايران، بيست و هشت اصله درخت از ده رقم كلكسيون فندق با استفاده از ده جفت آغازگرهاي ريز ماهواره‌اي (SSR) انگشت‌نگاريDNA شدند. در مجموع 63 آلل با ميانگين 3/6 آلل در هر مكان ژني تكثير شد. تعداد آلل‌ها در هر مكانSSR مورد آزمون بين 5 تا 10 متغير بود. بيشترين آلل مشاهده شده مربوط به مكان ژني CAT-B107 با 10 آلل بود. ميانگين محتواي اطلاعات چند شكلي 70/0 محاسبه شد كه نشان از وجود تنوع ژنتيكي قابل ملاحظه‌اي بين ارقام فندق كشور بود. در تجزيه خوشه‌اي كه بر مبناي الگوي چند شكلي DNA آلل‌هاي SSR انجام شد، رقم شيرواني به طور جداگانه در يك شاخه مستقل و ساير ارقام در شاخه ديگر شامل پنج گروه قرار گرفتند. بر اين اساس كليه ارقام مورد بررسي به جز دو رقم پشمينه و گرچه از هم متمايز شدند. اگرچه براي تمايز اين ارقام تنها چهار جفت آغازگر SSR كافي بود ولي افزايش آن تا 14 جفت آغازگر نيز نتوانست اين دو رقم را از هم متمايز كند. با توجه به تكثير غير جنسي فندق و محل جمع‌آوري دو رقم پشمينه و گرچه، احتمال اين‌كه اين دو رقم در واقع يك ژنوتيپ باشند زياد است. براساس باركد ژنتيكي به دست آمده، اصالت ژنتيكي همه درختان مربوط به ارقام مورد بررسي به جز يك درخت از هر يك از ارقام تابستانه، شصتك، محلي كرج و رسمي تاييد شد. توصيه مي‌شود نتايج اين تحقيق در توليد و گواهي نهال فندق و ثبت ارقام آن مد نظر قرار گيرد

The simple sequence repeat (SSR) markers were used for developing genetic identification barcode for of 28 trees of 10 Iranian commercial cultivars of hazelnut. A total of 63 alleles with an average of 6.3 alleles at each locus were amplified. The number of alleles per SSR locus ranged between five to 10 alleles. The highest member of alleles was observed for SSR locus CAT-B107 with 10 alleles. The average polymorphic information content (PIC) was estimated as 0.70, which indicated a high degree of genetic variation in Iranian hazelnut cultivars. Cluster analysis based on the profile of SSR alleles, separated cv Shirvani from all other cultivars, whereas the other cultivars were placed into five different groups under one clade. Based on DNA polymorphism of these alleles all cultivars were distinct from each other, except cultivars Pashmineh and Gercheh. Although only four primer pairs were sufficient to distinguish cultivars examined in this study from each other, the two cultivars Pashmine and Gercheh showed no genetic difference even with the use of 14 primers. Therefore considering the asexual multiplication of hazelnut and similarity of origin of these two cultivars, the probability of having one genotype for these two is high. Based on these results genetic identity and true to typness of clones belonging to all cultivars, except for one tree of each cultivars Tabestsneh, Shastak, Mahali Karaj and Rasmi were confirmed and their genetic identification barcode was developed. This will facilitate not only for the plant certification but also for the protection of hazelnut cultivars registered in Iran.