دوگانگي نفس و بدن در حكمت متعاليه

Soul-Body Dualism in Transcendental Theosophy

نحوه ارتباط نفس و بدن، و به عبارتي مسيله ثنويت در فلسفه، معضل رابطه نفس و بدن را پيش مي‌آورد كه امروزه يكي از جدي‌ترين مسايل فلسفه ذهن محسوب مي‌شود. هيچ‌كدام از فيلسوفان غربي نتوانسته‌اند در پاسخ به اين مسيله كامياب باشند، اما در جهان اسلام، ملاصدرا با ابداع مباني فلسفي جديد، از جمله اصالت وجود، حركت جوهري و تشكيك در وجود، طرحي نو از كل مسايل فلسفي از جمله مسايل نفس ارايه داد كه بي‌سابقه بوده است. از نظر وي نفس در آغاز حدوث داراي صورت جسماني است و بدن مرتبه نازل اوست و سپس در اثر حركت جوهري به مراتب ديگر دست مي‌يابد. بنابراين صدرالدين شيرازي، بر مبناي حدوث جسماني نفس و حركت جوهري آن، رابطه نفس و بدن را رابطه اتحادي و بر همين مبنا انسان را حقيقتي ذومراتب مي‌داند و در نتيجه از اين طريق، تاثير و تاثر متقابل نفس و بدن را تبيين مي‌كند.

The way soul and body are related to each other gives rise to the issue of relation between soul and body or dualism, which is now taken to be a serious concern in the philosophy of mind. No Western philosopher has thus far succeeded in giving a persuasive answer to this problem. Mull? Sadr?, however, in the world of Islam, was able to give an unprecedented account of issues related to soul after presenting new philosophical foundations, including priority of existence, trans-substantial motion and gradation in existence. According to him, soul has, in the beginning, takes a physical form with the body as its lower stage, but it reaches other stages through a mode of trans-substantial motion. Basind his arguments on the doctrine of the soul’s corporeal createdness and its tras-substantial motion, he believes that the relation between soul and body is a unifying relationship and that man has a reality of various degrees accordingly. Given these facts, he goes on to explain how soul and body interact.